Τρίτη 3 Μαρτίου 2015

Φρέσκα και παλαιότερης κοπής αντιλαϊκά μέτρα στη «φαρέτρα» της «επόμενης μέρας»

 

Όταν η «Γέφυρα» στο έδαφος του καπιταλισμού οδηγεί πάλι στο ίδιο καπιταλιστικό έδαφος.

 Αναπόσπαστο τμήμα των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων της προηγούμενης περιόδου αποτελεί και η νέα συμφωνία – απόφαση στο πλαίσιο του Γιούρογκρουπ, μεταξύ της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και των… «τριών θεσμών» ΕΕ, ΔΝΤ, ΕΚΤ, με την οποία παγιώνεται, «επικαιροποιείται» και συμπληρώνεται το αντιλαϊκό οπλοστάσιο της προηγούμενης περιόδου, με στόχο να ανακάμψει η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου.

Σε εφαρμογή θα παραμείνει ολόκληρη η γκάμα με τα αντιλαϊκά «μνημονιακά» μέτρα, ενώ πλέον στην ημερήσια διάταξη μπαίνει παράλληλα και η ικανοποίηση των πάγιων αξιώσεων – με την όποια προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες των μονοπωλίων – που, εδώ και χρόνια, σταθερά προβάλλονται από τον ΣΕΒ και τα άλλα τμήματα του κεφαλαίου.

Στην πραγματικότητα, η νέα αντιλαϊκή συμφωνία έρχεται να «γεφυρώσει» τα προηγούμενα με τα επόμενα «μνημόνια» και μάλιστα σε συνθήκες ακόμη μεγαλύτερης ασφυξίας για τα λαϊκά στρώματα. Τόσο η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όσο και η Κομισιόν ξεκαθαρίζουν ότι πρόκειται για μια «αφετηρία» των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, ενώ, όπως προβλέπεται στους όρους της συμφωνίας που υπογράφτηκε στο Γιούρογκρουπ, η λίστα των «μεταρρυθμίσεων» θα «εξειδικευθεί» παραπέρα – στην ουσία θα συμπληρωθεί και με πιο συγκεκριμένες νέες αναδιαρθρώσεις – το αργότερο μέχρι το τέλος Απρίλη.


Τίποτα από τα παραπάνω βέβαια δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία». Η αντιλαϊκή κατεύθυνση που δεσμεύεται να υπηρετήσει η νέα συγκυβέρνηση ήταν σαφής πολύ πριν από τις συνεδριάσεις του Γιούρογκρουπ. Ο αναγνώστης του «Ρ» μπορεί, για παράδειγμα, να ανατρέξει σε δημοσιεύματα της εφημερίδας ήδη πριν από τις εκλογές της 25ης Γενάρη, όπως, π.χ. για το περιβόητο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι τις προγραμματικές δηλώσεις της συγκυβέρνησης και των υπουργών της στη Βουλή…

Καμία αναπλήρωση απωλειών – Θα μας φλομώσουν μονάχα στην «αξιοπρέπεια»!

Προχτές, Παρασκευή, ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, στην ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο, επιδιώκοντας να συγκαλύψει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα και της νέας συμφωνίας με τους «εταίρους», τόνισε ότι «το μείγμα πολιτικής που συνοδεύει την παράταση της δανειακής σύμβασης»δεν είναι οι «οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων» (άρα, ετοιμάζουν …μη οριζόντιες περικοπές – ενώ είναι αξιοθαύμαστη η σύγκλιση ακόμα και στην ορολογία με την προηγούμενη συγκυβέρνηση!), δεν είναι οι «απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων», δεν είναι η «αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τις μαζικές απολύσεις».

Με καθαρές κουβέντες, δηλαδή, ο Αλ. Τσίπρας ξεκαθάρισε πως τα ήδη υπάρχοντα μέτρα θα διατηρηθούν, και βέβαια ούτε λόγος δεν γίνεται για την ανάκτηση των απωλειών που έχουν υποστεί τα λαϊκά στρώματα. Απώλειες που θα εξακολουθούν να υπάρχουν και την «επόμενη μέρα».

Να σημειώσουμε ότι οι πρωτογενείς δαπάνες στους κρατικούς προϋπολογισμούς (συντάξεις, ασφάλεια, Πρόνοια, μισθοί στο Δημόσιο κ.ά.) από 56,8 δισ. ευρώ το έτος 2010, συρρικνώθηκαν στα 42,4 δισ. ευρώ το 2014. Η σύνθλιψη των κρατικών κονδυλίων που σχετίζονται με λαϊκές ανάγκες (2010 – 2014) φτάνει δηλαδή στα 14,4 δισ. ευρώ ή πάνω από 25%. Η μείωση των κονδυλίων για τα επόμενα χρόνια θα αποτυπωθεί και στο νέο «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής» που αναμένεται να κατατεθεί στην Κομισιόν τον επόμενο μήνα, στο πλαίσιο της διαδικασίας του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», δηλαδή των ενισχυμένων μέτρων εποπτείας που ισχύουν για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη – μέλη της ΕΕ.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης (σε δηλώσεις στο πρακτορείο «Bloomberg») τόνισε πως «αυτό που θέλει ο κόσμος δεν είναι χρήματα ή δουλειές, είναι αξιοπρέπεια». Μάλιστα, «αξιοπρέπεια» χαρακτήρισε τη στάση της συγκυβέρνησης, στα Γιούρογκρουπ και τις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ, δηλαδή στα παζάρια και τους ανταγωνισμούς που εξελίσσονται «εντός των τειχών» και για τα συμφέροντα των μονοπωλίων…
Σε αυτό το πλαίσιο, αρχίζουν να καταρρίπτονται και οι όποιες «φιλολαϊκές» μάσκες, ενώ στο αμέσως προσεχές διάστημα θα ξεκινήσει το μπαράζ των νέων αντιλαϊκών νομοθετικών παρεμβάσεων. Αβάντα και διαπραγματευτικό «ατού» της συγκυβέρνησης στα παζάρια της με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς αποτελούν τα βαριά ληξιπρόθεσμα χαράτσια, που είναι στοιβαγμένα στα «κιτάπια» του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Τα ποσά αυτά, μέχρι και την τελευταία δεκάρα, προορίζονται για την αποπληρωμή του κρατικού χρέους στους μεγαλοπιστωτές. Η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ προβλέπει την αποπληρωμή του στο «ακέραιο και εγκαίρως»…

«Η ελληνική κυβέρνηση είναι επίσης προσηλωμένη να εργαστεί σε στενή συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους και θεσμούς, καθώς και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και να αναλάβει ενέργειες που ενισχύουν τη δημοσιονομική σταθερότητα, εγγυώνται την οικονομική σταθερότητα και προωθούν την οικονομική ανάκαμψη», τονιζόταν στην επιστολή της συγκυβέρνησης προς τον πρόεδρο του Γιούρογκρουπ για την παράταση της «δανειακής σύμβασης», ξεκαθαρίζοντας ότι ζητούμενο είναι η καπιταλιστική ανάκαμψη και πάντα μέσα στα πλαίσια και με τη «στενή συνεργασία» των ιμπεριαλιστικών ενώσεων στις οποίες συμμετέχει η ελληνική αστική τάξη. Επισημαίνεται παράλληλα η πρόθεση εφαρμογής των αντιλαϊκών μέτρων σε συνδυασμό με την «τεχνική βοήθεια και χρηματοδότηση από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία».

Σαρωτικές αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις…
…που «κουμπώνουν» πάνω στο ήδη διαμορφωμένο αντεργατικό – αντιλαϊκό πλαίσιο.

Σε συνέχεια της απόφασης του Γιούρογκρουπ στις 20 Φλεβάρη και για την εκπλήρωση των όρων της, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, απέστειλε στο Γιούρογκρουπ, εκ μέρους της συγκυβέρνησης, την πρώτη λίστα με τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις της «επόμενης μέρας», που θα «κουμπώσουν» στο ήδη διαμορφωμένο αντεργατικό – αντιλαϊκό πλαίσιο, ο πυρήνας του οποίου θα παραμείνει ανέγγιχτος.
Συγκεκριμένα, με την περιβόητη «λίστα μεταρρυθμίσεων» που απέστειλε στους… «θεσμούς», η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ συμφώνησε και δεσμεύεται για τα παρακάτω:

Συνέχεια στην αντιλαϊκή φοροεπιδρομή

Σε πρώτο πλάνο, προβάλλουν οι «μεταρρυθμίσεις» στο σημερινό καθεστώς ΦΠΑ και η κατάργηση των κάθε είδους «εξαιρέσεων» στη φορολογική νομοθεσία, όπως ονομάζουν τις όποιες ελαφρύνσεις έχουν απομείνει για τμήματα του λαϊκού πληθυσμού.

Ειδικότερα:
– «Η πολιτική του ΦΠΑ θα εξορθολογιστεί σε σχέση με τους συντελεστές και θα εκσυγχρονιστεί με τρόπο που θα μεγιστοποιεί τα πραγματικά έσοδα χωρίς αρνητική επίπτωση στην κοινωνική δικαιοσύνη, και με σκοπό να περιοριστούν οι εξαιρέσεις, εξαλείφοντας ταυτόχρονα τις παράλογες εκπτώσεις», τονίζεται χαρακτηριστικά. Η πολιτική αυτή θα εξειδικευτεί στη συνέχεια με την κατάθεση νομοσχεδίου. Ωστόσο, οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Κομισιόν) ήδη έχουν υποδείξει μέτρα για την «ενοποίηση» των συντελεστών ΦΠΑ, σε μια εξέλιξη που θα απογειώσει τη φοροληστεία που επιβάλλεται μέσω του ΦΠΑ πάνω σε κατηγορίες εμπορευμάτων μαζικής λαϊκής κατανάλωσης. Επιχειρώντας να τα «μαζέψει», ο Γ. Βαρουφάκης υποστήριξε ότι τα μέτρα θα είναι ανώδυνα, ενώ οι «αλλαγές» θα αφορούν δευτερεύουσας σημασίας εμπορεύματα ή υπηρεσίες…

– Η κυβέρνηση δεσμεύεται «να εκσυγχρονίσει τον κώδικα φορολογίας εισοδήματος και να εξαλείψει εξαιρέσεις του φορολογικού κώδικα και να τις αντικαταστήσει, όταν είναι απαραίτητο, με μέτρα που θα ενισχύουν την κοινωνική δικαιοσύνη». Οι «εξαιρέσεις», για τις οποίες κόπτονται, αφορούν σε κατηγορίες φοροελαφρύνσεων λαϊκών οικογενειών και θα έρθουν να προστεθούν στις αντίστοιχες «εξαλείψεις» που έχουν κάνει οι προηγούμενες κυβερνήσεις… Οσο για την «αντικατάστασή» τους, και μάλιστα «όταν είναι απαραίτητο», αφορά στη διαχείριση φαινομένων απόλυτης φτώχειας, ακριβώς στη λογική που διαπερνά και τα κάθε είδους κοινωνικά επιδόματα.

– Η κυβέρνηση δεσμεύεται επίσης «να εργαστεί προς τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας φορολογικής συμμόρφωσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα τμήματα της κοινωνίας, και ιδιαίτερα οι εύποροι, θα συνεισφέρουν δίκαια στη χρηματοδότηση των δημόσιων πολιτικών». Στην πραγματικότητα, στο στόχαστρο της «φορολογικής συμμόρφωσης» μπαίνουν τα εργατικά – λαϊκά στρώματα, αφού αυτά καταβάλλουν το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της μάζας των φόρων, ενώ η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι δε θα αυξήσει ουσιαστικά τη φορολόγηση του κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, τα λαϊκά στρώματα θα βρεθούν αντιμέτωπα με την επιχείρηση που θα εξαπολυθεί για την είσπραξη των «ληξιπρόθεσμων οφειλών» της «μνημονιακής περιόδου».

– Στο ίδιο πλαίσιο, «θα δημιουργηθεί, με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών και διεθνών εταίρων, βάση δεδομένων για τις περιουσίες(σ.σ. περιουσιολόγιο)που θα βοηθά τις φορολογικές αρχές να αξιολογήσουν την ακρίβεια των προηγούμενων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος». Να σημειωθεί ότι στο λεγόμενο «περιουσιολόγιο» θα «φακελώνονται» και οι δαπάνες της λαϊκής οικογένειας, όπως για ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, ύδρευση, προκειμένου αυτές να αποτελέσουν τεκμήριο εισοδήματος…

Ιδιωτικοποιήσεις: Πλήρης ευθυγράμμιση με το αντιλαϊκό πλαίσιο της ΕΕ

Προβλέπεται η κλιμάκωση των ιδιωτικοποιήσεων με βάση τις ήδη υπάρχουσες λίστες και τα μνημόνια.
Σε αυτό το πλαίσιο, η συγκυβέρνηση ανέλαβε τις παρακάτω δεσμεύσεις:
– Οτι «δεν θα καταργήσουν ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί».
– «Στην περίπτωση που ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί η κυβέρνηση θα σεβαστεί τη διαδικασία, σύμφωνα με τον νόμο».
– «Επανεξέταση» προβλέπεται για «τις ιδιωτικοποιήσεις που δεν έχουν προκηρυχτεί, με στόχο την βελτίωση των όρων ώστε να βελτιστοποιηθούν τα μακροπρόθεσμα οφέλη του Δημοσίου, δημιουργηθούν έσοδα, ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, προωθηθεί η οικονομική ανάκαμψη και ενισχυθούν οι μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης». Πρόκειται δηλαδή για την πάγια διαδικασία που ακολουθείται σε όλες τις ιδιωτικοποιήσεις, ανεξάρτητα από κυβέρνηση.
– Το ΤΑΙΠΕΔ διατηρείται και μάλιστα ενισχύεται, με την ενσωμάτωση σε αυτό διαφόρων δημόσιων οργανισμών «που βρίσκονται διασκορπισμένοι». Πρόκειται για φορείς που διαχειρίζονται «φιλέτα» δημόσιας γης και περιουσίας…
– Σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση «καλύτερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος», στην ημερήσια διάταξη μπαίνει η εφαρμογή των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στις λεγόμενες «εργαλειοθήκες» του ΟΟΣΑ. Ανάμεσα σε άλλα, προβλέπεται η «καλύτερη διαχείριση της γης» και των χρήσεων γης, με πολιτικές χωροταξικού σχεδιασμού, άρση περιορισμών σε επαγγέλματα (ελεύθεροι επαγγελματίες), μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων. Στα μέτρα τόνωσης των επιχειρηματικών ομίλων περιλαμβάνεται και η «ευθυγράμμιση της αγοράς ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου με τις καλύτερες πρακτικές και τη νομοθεσία της ΕΕ», με την αντιλαϊκή ευρωενωσιακή στρατηγική της «απελευθέρωσης της αγοράς Ενέργειας»…

«Κόκκινα» δάνεια – πλειστηριασμοί: Με πυξίδα τις ανάγκες των τραπεζών

Κομμένες και ραμμένες στις προδιαγραφές πρώτα και κύρια των τραπεζών θα είναι και οι προωθούμενες ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια των λαϊκών νοικοκυριών. Επί της ουσίας, το κείμενο μιλά για «αποφυγή» και όχι ρητή απαγόρευση πλειστηριασμών, με βασικό κριτήριο τις επιπτώσεις στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια, ενώ επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση της προηγούμενης συγκυβέρνησης (ΝΔ – ΠΑΣΟΚ) σχετικά με το ύψος εκκίνησης των πλειστηριασμών.
Ειδικότερα, προβλέπονται:
– «Συνεργασία με τις διοικήσεις των τραπεζών και των θεσμών, ώστε να αποφευχθούν την επόμενη περίοδο πλειστηριασμοί κύριων κατοικιών με αξία χαμηλότερη από κάποιο συγκεκριμένο όριο». Οπως ρητά αναφέρεται, η «συνεργασία» με τους τραπεζίτες αφορά στην «αποτροπή περαιτέρω μείωσης στις τιμές των ακινήτων (που θα επέφεραν αρνητικό αντίκτυπο στο χαρτοφυλάκιο των ίδιων των τραπεζών)», εξέλιξη που θα υποδαύλιζε το ενδεχόμενο μαζικών πλειστηριασμών σε σύντομο χρονικό διάστημα και με τις τιμές των ακινήτων να βρίσκονται πολύ χαμηλότερα από το ύψος της υποθήκης που έχουν εγγράψει οι τράπεζες. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ φτάνει σε σημείο απόλυτης εξαχρείωσης, συνδυάζοντας την προσπάθεια «αποφυγής πλειστηριασμών» με την «ελαχιστοποίηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων από την αύξηση του αριθμού των αστέγων»! Ταυτόχρονα, όπως και στην περίπτωση των οφειλών προς την εφορία, γίνεται λόγος για την «προώθηση ισχυρής κουλτούρας πληρωμών», προαναγγέλλοντας τη λήψη εκβιαστικών μέτρων σε βάρος εργατικών – λαϊκών νοικοκυριών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
– «Αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά τρόπο που θα λαμβάνει πλήρως υπόψη την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, την κατάσταση στην αγορά ακινήτων, τα θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης και τον αρνητικό αντίκτυπο στη δημοσιονομική θέση της χώρας». Ετσι, σε κάθε περίπτωση, η όποια διαχείριση των προβληματικών δανείων θα γίνεται κατά κύριο λόγο με γνώμονα τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.
– Η κυβέρνηση δεσμεύεται ακόμα «να κάνει πλήρη χρήση του ΤΧΣ και να εξασφαλίσει ότι θα παίξει σωστά το ρόλο του στην εξασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού τομέα και του δανεισμού, ενώ θα συμμορφώνεται με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ». Να σημειωθεί ότι η αξιοποίηση των αποθεματικών του ΤΧΣ αφορά την περίοδο μετά την 4μηνη παράταση, δηλαδή το πλαίσιο της επόμενης αντιλαϊκής συμφωνίας.

Νέο «μαχαίρι» στις κοινωνικές δαπάνες

Στα ζητήματα της δημοσιονομικής προσαρμογής – διαχείρισης προβλέπεται η άμεση εφαρμογή προαπαιτούμενων μέτρων του σημερινού μνημονίου καθώς και συμπληρωματικών:
– Τροποποιήσεις στο νόμο για τον κρατικό προϋπολογισμό. Προβλέπεται ρητά η πλήρης λειτουργία του (αδρανούς σήμερα) Δημοσιονομικού Συμβουλίου. Το συγκεκριμένο όργανο, με το μανδύα του «ανεξάρτητου φορέα», εντοπίζει έγκαιρα τυχόν δημοσιονομικές αποκλίσεις και «ανισορροπίες», ενεργοποιώντας τους «αυτόματους μηχανισμούς διόρθωσης», που σημαίνουν νέα μέτρα είτε ως προς το σκέλος μείωσης των κρατικών κονδυλίων, είτε αύξησης των αντιλαϊκών φόρων ή σε συνδυασμό αυτών.
– Ενίσχυση «ανεξαρτησίας» της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, αξιολόγηση των διοικήσεων, με βάση τις «επιδόσεις» (συγκέντρωση φόρων), ενίσχυση των φοροελέγχων σε επαγγελματίες, συγκρότηση ενιαίου μηχανισμού φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, όπως προβλέπεται και στο υπάρχον μνημόνιο.
Σε ό,τι αφορά τις κρατικές δαπάνες:
– Μετά και από όλες τις αντιλαϊκές περικοπές της προηγούμενης περιόδου, αναφέρεται ρητά ότι «οι ελληνικές αρχές θα ελέγξουν δαπάνες σε κάθε τομέα κυβερνητικών δαπανών». Μάλιστα, ως παράδειγμα αναφέρονται Παιδεία, Αμυνα, μεταφορές, ΟΤΑ, κοινωνικά επιδόματα. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι φανερό ότι δρομολογείται η κατάθεση συμπληρωματικών μέτρων για το 2015…
– Προαναγγέλλονται μέτρα εξοικονόμησης κόστους, μέσω μιας ενδελεχούς επανεξέτασης των δαπανών κάθε υπουργείου και του «εξορθολογισμού» των μη μισθολογικών και μη συνταξιοδοτικών δαπανών. Σε αυτό το πλαίσιο, δρομολογούνται άμεσα οι περικοπές των κάθε είδους επιδομάτων στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
– Νέο ψαλίδι προβλέπεται στις δαπάνες για τη δημόσια Υγεία. Οπως επισημαίνεται, «η κυβέρνηση σκοπεύει να βάλει στο τραπέζι συγκεκριμένες προτάσεις σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τον ΟΟΣΑ»…

Ισοδύναμα μέτρα και «μάχες» χωρίς «αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο»

Σε ό,τι αφορά τον άξονα «Δημόσια Διοίκηση και διαφθορά» γίνεται λόγος για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνού και του ξεπλύματος χρήματος. Επισημαίνουν πως «η κυβέρνηση σκοπεύει να θέσει άμεσα φιλόδοξους στόχους εσόδων από τους τομείς αυτούς». Να σημειωθεί πως κάθε υστέρηση από αυτούς τους «φιλόδοξους στόχους» συνεπάγεται τη λήψη άλλων, ισοδύναμων μέτρων.
Στην ενότητα «Ανθρωπιστική κρίση» δε, όπως και σε προηγούμενα προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα, προβλέπεται η αξιολόγηση και επέκταση σε πανελλαδικό επίπεδο του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», το οποίο συνδέεται με την παραπέρα διάλυση των προνοιακών επιδομάτων. Στο συγκεκριμένο άξονα ενσωματώνονται οι προβλέψεις για τη διαχείριση μόνο της «απόλυτης φτώχειας», δηλαδή ούτε καν της «σχετικής φτώχειας» με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια. Τα κριτήρια της συγκυβέρνησης αφορούν στην ανεπαρκή πρόσβαση σε τροφή, στέγη, υπηρεσίες Υγείας, παροχή ρεύματος… Τέλος, η εξαχρείωση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αποκαλύπτεται και από τη ρητή δέσμευση πως «η μάχη κατά της ανθρωπιστικής κρίσης δεν έχει αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο»…
Τα χρηματοδοτικά κενά και το «παράθυρο» για πρόσθετα επώδυνα μέτρα.
Την ίδια ώρα, όπως και στο παρελθόν, η συζήτηση γύρω από τα «δημοσιονομικά» και «χρηματοδοτικά» κενά που συσσωρεύονται, κρατά «ζεστό» το ενδεχόμενο της λήψης και πρόσθετων επώδυνων αντιλαϊκών μέτρων…
Η συγκυβέρνηση, όπως σημειώσαμε, έχει δεσμευθεί να αποπληρώσει τις δόσεις από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών οργανισμών στο «ακέραιο και εγκαίρως»…
Στη διάρκεια του Μάρτη, λήγουν εκδόσεις έντοκων γραμματίων του Δημοσίου. Η δέσμευση της κυβέρνησης συνεπάγεται την αποπληρωμή υποχρεώσεων στους μεγαλοπιστωτές ύψους 7,1 δισ. ευρώ το Μάρτη (4,6 δισ. ευρώ για εκδόσεις εντόκων γραμματίων και 2,5 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή δανειακών δόσεων προς το ΔΝΤ και για τόκους ομολόγων προς την ΕΚΤ). Οι «υποχρεώσεις» φτάνουν στα 3 δισ. ευρώ τον Απρίλη και διαμορφώνονται περίπου στα 4 δισ. ευρώ το Μάη και 6 δισ. ευρώ τον Ιούνη, συνολικά δηλαδή μέχρι το τέλος του Α’ εξαμήνου υπερβαίνουν τα 20 δισ. ευρώ. Μάλιστα, η όποια εκταμίευση από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών Οργανισμών έχει όρο και προϋπόθεση την ολοκλήρωση της τρέχουσας αντιλαϊκής αξιολόγησης, όπως συμφωνήθηκε στο Γιούρογκρουπ.
Κι άλλο «πικρό ποτήρι» για Εργασιακά και Ασφαλιστικό.
Διατηρείται ανέγγιχτος ο πυρήνας του αντεργατικού πλαισίου και ανοίγουν χαραμάδες για νέα μέτρα
Η συμφωνία της κυβέρνησης στο Γιούρογκρουπ, σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, από τη μια παγιώνει τη ζούγκλα που διαμορφώθηκε στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, και από την άλλη δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες ανατροπές, στην πεπατημένη αυτών που ζήσαμε έως τώρα.
Για παράδειγμα, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται «να υιοθετήσει την βέλτιστη πρακτική της ΕΕ σε όλο το εύρος της νομοθεσίας που αφορά την αγορά εργασίας μέσω διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ θα ωφεληθεί από την τεχνογνωσία των ILO, ΟΟΣΑ και της υπόλοιπης τεχνικής συνδρομής».
Η επίκληση και μόνο της ΕΕ, του ILO και του ΟΟΣΑ σαν «θεματοφυλάκων» των αλλαγών που σχεδιάζει η κυβέρνηση στα εργασιακά, πρέπει να κάνει τους εργαζόμενους να διπλοκουμπώνονται.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ένα από τα τελευταία «επιτεύγματα» της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) είναι η ευθεία υπονόμευση του δικαιώματος της απεργίας, καθώς αποδέχτηκε τις αιτιάσεις των εργοδοτών που το αμφισβητούν και παρέπεμψε το όλο θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης! Τέτοια «τεχνογνωσία» θα προσφέρει στην κυβέρνηση ο συγκεκριμένος οργανισμός, για να μη μιλήσουμε για τον γνωστό και «δοκιμασμένο» ΟΟΣΑ.
Σε ό,τι αφορά το Ασφαλιστικό, και μόνο η παραδοχή της κυβέρνησης ότι «δεσμεύεται να συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος», αρκεί για να βγάλει κανείς το συμπέρασμα ότι ενταφιάζονται για τα καλά τα ασφαλιστικά δικαιώματα εκατομμυρίων ασφαλισμένων και συνταξιούχων. Οι αντιασφαλιστικές ανατροπές που επιβλήθηκαν με μια σειρά νόμους από το 2010, όχι μόνο δεν καταργούνται, αλλά νομιμοποιούνται πέρα για πέρα.
Δεσμεύσεις – «καρμανιόλα» για την Κοινωνική Ασφάλιση.
Στη συμφωνία της κυβέρνησης στο Γιούρογκρουπ σημειώνεται:
«Οι αρχές θα:
Συνεχίσουν να εργάζονται σε διοικητικά μέτρα για την ενοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των συνταξιοδοτικών πολιτικών και την εξάλειψη των «παραθύρων» και κινήτρων που αυξάνουν τον υπερβολικό ρυθμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων σε όλη την οικονομία και, πιο συγκεκριμένα, στον τραπεζικό και δημόσιο τομέα». Δηλαδή, η κυβέρνηση σκοπεύει να αυξήσει και πάλι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης – όπως είχαν δεσμευτεί και οι προηγούμενοι – για τις κατηγορίες και ομάδες ασφαλισμένων που είχαν ακόμα τη δυνατότητα να συνταξιοδοτούνται με ειδικά ηλικιακά όρια, πριν τα γενικά ανώτερα όρια (ασφαλισμένοι πριν το 1983, μητέρες με ανήλικα παιδιά, ΒΑΕ, ένστολοι). Η νέα επίθεση, όπως φαίνεται, θα επικεντρωθεί σε ομάδες εργαζομένων στο Δημόσιο και τις τράπεζες που έχουν ακόμα ειδικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης.
«Ενοποιήσουν συνταξιοδοτικά ταμεία προκειμένου να υπάρξει εξοικονόμηση». Οι ενοποιήσεις που δήθεν γίνονται για να εξοικονομηθούν λειτουργικά κόστη, ήταν η μόνιμη επωδός όλων των ενοποιήσεων που προηγήθηκαν, στην πράξη όμως οδήγησαν σε συρρίκνωση ασφαλιστικών δικαιωμάτων όλων των ασφαλισμένων. Ηταν, δηλαδή, ενοποιήσεις πάντα προς τα κάτω.
«Καταργήσουν σταδιακά τις χρεώσεις υπέρ τρίτων με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο». Η πρόβλεψη αυτή σημαίνει κατάργηση όλων των κοινωνικών πόρων που έχουν απομείνει, όπως ακριβώς έκανε και η προηγούμενη κυβέρνηση για τους κοινωνικούς πόρους στα Επικουρικά. Με δεδομένο ότι οι πόροι αυτοί δεν θα καλυφθούν από το κράτος («δημοσιονομικά ουδέτερα»), αυτό θα βαθύνει τα οικονομικά προβλήματα των Ταμείων, που ακόμα στηρίζονται σε τέτοιους πόρους και επί της ουσίας αποτελούν σε αρκετές περιπτώσεις εργοδοτική εισφορά (π.χ. αγγελιόσημο για τα Ταμεία του Τύπου).
«Εδραιώσουν έναν στενότερο δεσμό μεταξύ των συνταξιοδοτικών εισφορών και των εισοδημάτων». Αυτή η δέσμευση δεν προϊδεάζει μόνο για αλλαγές στο σύστημα εισφορών στα Ταμεία των αυτοαπασχολούμενων, που φαίνεται να συνδέεται με τα εισοδήματά τους, κάτι που σε αρκετές περιπτώσεις θα οδηγήσει σε μείωση και των μελλοντικών τους συντάξεων, με δεδομένη τη σημερινή κρίση. Η σκόπιμα γενικόλογη διατύπωση προϊδεάζει και για γενικότερες αντιδραστικές αλλαγές στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς έρχεται λίγες μόνο μέρες μετά την πρόταση Ρωμανιά να καταργηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές και να αντικατασταθούν από ένα φόρο επί του εισοδήματος, με εξίσωση όλων των παροχών προς τα κάτω.
«Θα εκσυγχρονίσουν τα επιδόματα». Ο «εκσυγχρονισμός» των επιδομάτων είναι κατεύθυνση του ΟΟΣΑ, ο οποίος, σε έκθεσή του το 2013 πρότεινε ανάμεσα σε άλλα: Να μειωθεί κατά 30% – 60% το ποσοστό του ΑΕΠ που καταβάλλεται για αναπηρικές συντάξεις και επιδόματα αναπηρίας. Το 2009 ήταν 1% και στόχος είναι να πέσει στο 0,4% (με το σημερινό ΑΕΠ, σημαίνει ψίχουλα). Δεν μπορεί κάποιος που είναι ικανός για οποιαδήποτε εργασία να λαμβάνει αναπηρική σύνταξη ή αναπηρικό επίδομα. Κανένα επίδομα ή αναπηρική σύνταξη πάνω από 500 ευρώ, δηλαδή ψίχουλα στην κυριολεξία, αν υπολογίσει κανείς τις τεράστιες ανάγκες που προκύπτουν από την αναπηρία τους. Δεν μπορεί να δίνεται σύνταξη ή επίδομα σε κάποιον που έχει οικογενειακό εισόδημα πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο («σκαλοπάτι»). Τα περιουσιακά στοιχεία θα αποτελούν κριτήριο για αναπηρική σύνταξη ή επίδομα.
«Θα ενισχύσουν τα κίνητρα για τη δήλωση εργασίας και θα παράσχουν στοχευμένη βοήθεια σε υπαλλήλους ηλικίας 50-65 ετών, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Εγγυημένου Εισοδήματος, έτσι ώστε να εξαλειφθούν οι κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις για πρόωρη συνταξιοδότηση, η οποία επιβαρύνει υπέρμετρα τα συνταξιοδοτικά ταμεία». Το ενδιαφέρον τους για τους ανέργους μετά την ηλικία των 50 ετών επικεντρώνεται στο πώς αυτές οι ηλικίες ανέργων θα συνεχίζουν να παραμένουν σε κάποια απασχόληση, αρκεί να μη βγούνε σε συνταξιοδότηση και επιβαρύνουν τα Ταμεία!
Οι συνέπειες του αντιασφαλιστικού … «εκσυγχρονισμού»
Η φράση της κυβέρνησης ότι «η Ελλάδα δεσμεύεται να συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος» έχει ιδιαίτερο βάρος, αφού δεν αφορά κάποια επιμέρους ρύθμιση αλλά συνιστά άνευ όρων αποδοχή όλου του αντιασφαλιστικού οικοδομήματος που στήθηκε τα πέντε προηγούμενα χρόνια. Δηλαδή, οι μέχρι τώρα ανατροπές βαφτίζονται, χωρίς αιδώ, ως «εκσυγχρονισμός του συνταξιοδοτικού συστήματος», ο οποίος μάλιστα πρέπει να συνεχιστεί.
Αλλά τι αναγνωρίζει ως εκσυγχρονισμό που πρέπει να συνεχιστεί και άρα δεν αμφισβητεί, ούτε σκοπεύει να αλλάξει η σημερινή κυβέρνηση; Δε θα αναφερθούμε εδώ στα δεκάδες χαράτσια που αυθαίρετα επιβλήθηκαν στις συντάξεις που ήδη αποδίδονται, κύριες και επικουρικές, και πετσόκοψαν εισοδήματα για τα οποία είχαν πληρωθεί εισφορές και ιδρώτας δεκαετιών και στις «εισφορές αλληλεγγύης», όπως προκλητικά ονομάστηκαν. Χαράτσια, μάλιστα, που έφτασαν μέχρι και την κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης σε όλα τα ταμεία.
Θα σταθούμε, όμως, στο γεγονός ότι, την ώρα που επιβάλλονταν αυτά τα χαράτσια, στον αντίποδα νομοθετήθηκαν απαλλαγές προς τις επιχειρήσεις με μείωση των λεγόμενων εργοδοτικών εισφορών προς το ΙΚΑ, από το οποίο το κεφάλαιο ωφελείται ετησίως πάνω από 1 δισ. ευρώ, όταν κάθε μήνα ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός Οργανισμός αναζητά να εξασφαλίσει την καταβολή των συντάξεων. Ομως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όχι μόνο δε δεσμεύεται για την κατάργηση αυτών των προκλητικών απαλλαγών προς τις επιχειρήσεις αλλά ήδη εξετάζει και την απόδοση νέων προνομίων, προκειμένου -όπως λέει- να αποδεχτούν τη σταδιακή αύξηση του κατώτερου μισθού!
Με ανάλογα κόλπα, του τύπου ότι δε θα υπάρξουν «νέες μειώσεις συντάξεων» και «νέες αυξήσεις στα όρια ηλικίας», η κυβέρνηση επιχειρεί να «ξεχαστούν» και οι μειώσεις που επιβλήθηκαν αλλά και οι αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και μάλιστα ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Οπως οι γυναίκες, που τους φορτώθηκε επιπλέον 5 χρόνια, για να «εξισωθούν» έτσι με τους άντρες, προς δόξαν του ευρωπαϊκού κοινωνικού κεκτημένου, οι μητέρες με ανήλικα, που έχασαν πλέον το δικαίωμα να βγαίνουν στη σύνταξη με τα ειδικά ηλικιακά όρια, φορτώνοντάς τες μέχρι και 17 χρόνια επιπλέον εργασίας, οι εργαζόμενοι στα ΒΑΕ, για τους οποίους αυξήθηκαν τα ηλικιακά όρια, ενώ δεκάδες χιλιάδες έχασαν εξολοκλήρου τη δυνατότητα αυτή, αφού από το καθεστώς των ΒΑΕ αποχαρακτηρίστηκαν μια σειρά κλάδοι, επαγγέλματα και ειδικότητες.
Ακόμα, όμως, ποιο σημαντική είναι η δέσμευση της συγκυβέρνησης ότι αποδέχεται τις μεγάλες ανατροπές που έγιναν με τους νόμους 3863 και 3865 του 2010, που καθορίζουν το «νέο ασφαλιστικό» για τον επόμενο μισό αιώνα και αφορούν όλους τους σημερινούς εργαζόμενους τουλάχιστον κάτω των 55 ετών αλλά και τις νέες γενιές που θα μπαίνουν στην παραγωγή. Το νέο αυτό μοντέλο, για το οποίο τόσο λαλίστατος ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ όταν ήταν στην αντιπολίτευση αλλά σήμερα δε βγάζει τσιμουδιά, προβλέπει: Σύνταξη στα 67 χρόνια ή μειωμένη (με μείωση 30%) στα 62 χρόνια. Δικαίωμα στην πλήρη σύνταξη μόνο με 12.000 ημέρες ασφάλισης ή 40 ολόκληρα χρόνια συνεχούς και ασφαλισμένης εργασίας, αντί της 35ετίας που ίσχυε πριν.
Ταυτόχρονα, ο νέος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια όχι σε συντάξεις αλλά σε προνοιακά βοηθήματα. Σύμφωνα με στοιχεία που είχε δώσει το ίδιο το υπουργείο Εργασίας, προκύπτει ότι σε κάθε 100 ευρώ σύνταξη που δίνονται σύμφωνα με αυτά που ίσχυαν μέχρι το 2010, στο νέο σύστημα θα χάνονται από 35 (στην καλύτερη περίπτωση) έως και 63 ευρώ!
Φτώχεια και των γονέων για τους δημόσιους υπάλληλους.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι από αυτούς που χαντακώθηκαν περισσότερο στη διάρκεια της κρίσης, με νόμους που περιλήφθηκαν σε όλα τα μνημόνια και σε όλους τους εφαρμοστικούς.
Η μειώσεις στους μισθούς τους ήταν απανωτές, καταργήθηκε ο 13ος και 14ος μισθός, μειώθηκαν δραστικά όλα τα επιδόματα, νομιμοποιήθηκε η εργασία στο Δημόσιο μέσω «δουλεμπορικών» για άνεργους ηλικίας 55 – 64 ετών, με επιχορήγηση από το κράτος, αυξήθηκε ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας και ο ενιαίος ορισμός του σε 40 ώρες, χωρίς αντίστοιχη αύξηση του μισθού, ήρθαν αντιμέτωποι με την εφεδρεία και τη διαθεσιμότητα, τους επιβλήθηκε νέο μισθολόγιο (από 1/11/2011), που εκτός της τεράστιας μείωσης στους μισθούς, έφερε και τη σύνδεση του μισθού με το νέο βαθμολόγιο, μπήκε στόχος για μείωση του προσωπικού κατά 100.000 περίπου υπαλλήλους, μειώθηκαν οι δαπάνες για υπερωρίες και άλλες πρόσθετες αμοιβές, αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια (από το 65ο στο 67ο) και άλλα.
Όλα αυτά είχαν ως συνέπεια οι δημόσιοι υπάλληλοι να χάσουν 5,5 μισθούς από το 2009 και σήμερα ο εισαγωγικός μισθός στο δημόσιο είναι στα 780 ευρώ μεικτά. Απέναντι σε όλα αυτά, η κυβέρνηση το μόνο που εγγυάται για τους δημόσιους υπάλληλους είναι τα σημερινά κατώτατα όρια στους μισθούς και ταυτόχρονα δεσμεύεται για στενότερη σύνδεση του μισθού με την παραγωγικότητα.
Γράφει, μεταξύ άλλων, η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ, στο κεφάλαιο «Δημόσια Διοίκηση και διαφθορά»: «(Δεσμεύεται να) μεταρρυθμίσει το πλέγμα των μισθών του δημοσίου τομέα με σκοπό να αποσυμπιέσει την κατανομή των μισθών μέσω αύξησης της παραγωγής και κατάλληλων πολιτικών προσλήψεων χωρίς να μειώνονται τα τρέχοντα κατώτατα επίπεδα μισθών».
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι από τις όποιες προσλήψεις γίνουν και την αναδιάρθρωση στο μισθολόγιο «δε θα αυξηθεί ο λογαριασμός των μισθών του δημοσίου», που σημαίνει συνέχιση των προσλήψεων με το σταγονόμετρο. Ήδη, όπως αποκάλυψε την Παρασκευή ο «Ριζοσπάστης», μειώνονται κατά 10% οι προσλήψεις συμβασιούχων στην Τοπική Διοίκηση.
Κατά τα άλλα, η κυβέρνηση δεσμεύεται να «εξορθολογήσει τα μη μισθολογικά επιδόματα, για να μειωθούν οι συνολικές δαπάνες, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η λειτουργία του δημοσίου τομέα, σε συμμόρφωση προς τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ», που σημαίνει παραπέρα μειώσεις στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων.
Δεσμεύεται, επίσης, να προωθήσει μέτρα που «θα βελτιώνουν τους μηχανισμούς προσλήψεων, θα ενθαρρύνουν τους αξιοκρατικούς διορισμούς σε διοικητικές θέσεις, θα παρέχουν πραγματική αξιολόγηση των υπαλλήλων και θα καθιερώνουν δίκαιες διαδικασίες για τη μεγιστοποίηση της κινητικότητας ανθρώπινων και άλλων πόρων εντός του δημόσιου τομέα». Δηλαδή, δύο από τους πυλώνες της «μνημονιακής» πολιτικής στο Δημόσιο, «αξιολόγηση» και κινητικότητα, διατηρούνται αυτούσιοι.
Άθικτος ο πυρήνας του αντεργατικού πλαίσιου
Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ πετάει πυροτεχνήματα για την αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την ίδια ώρα αφήνει ανέγγιχτους τους δεκάδες «μνημονιακούς» νόμους που αφορούν την αγορά εργασίας.
Ενδεικτικά μόνο, τα προηγούμενα χρόνια νομοθετήθηκε η επέκταση της «ενοικίασης» εργαζομένων από τους 18 στους 36 μήνες, η επέκταση των ανώτατων ορίων της «εκ περιτροπής εργασίας» από τους 6 στους 9 μήνες το χρόνο, η κατάργηση της προσαύξησης στο ωρομίσθιο της μερικής απασχόλησης σε περίπτωση υπερωρίας, η εισαγωγή των «ειδικών» επιχειρησιακών ΣΣΕ, με δυνατότητα απόκλισης από τις κλαδικές ΣΣΕ μέχρι το επίπεδο της ΕΓΣΣΕ.
Επίσης, θεσμοθετήθηκε η μείωση κατά 20% της αμοιβής της υπερεργασίας και κάθε μορφής υπερωριακής απασχόλησης, η επέκταση της ανώτατης διάρκειας των συμβάσεων ορισμένου χρόνου μετά από 3 διαδοχικές ανανεώσεις από τους 24 στους 36 μήνες, ενισχύθηκε η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, με την αύξηση του ημερήσιου χρόνου υπερωριακής απασχόλησης για διάστημα έξι μηνών, χωρίς να αμείβεται αντίστοιχα ως υπερωριακή απασχόληση και άλλα.
Τίποτα απ’ όλα αυτά, που συνιστούν «ψηφίδες» στη μεγάλη εικόνα της εργασιακής ζούγκλας, δεν πρόκειται να αλλάξει επί της ουσίας. Οποια μερεμέτια γίνουν στην εργατική νομοθεσία, σε καμιά περίπτωση δε συνιστούν αναπλήρωση έστω των απωλειών από την κρίση.
Υπό το φως των στοιχείων που περιγράψαμε πιο πάνω, αλλάζει και η οπτική με την οποία πρέπει να δουν οι εργαζόμενοι τις εξαγγελίες περί επαναφοράς του θεσμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων αλλά και τις σκόπιμα θολές υποσχέσεις για αύξηση του κατώτατου μισθού.
Γι’ αυτό το τελευταίο, η κυβέρνηση διατύπωσε στη συμφωνία με το Γιούρογκρουπ «την φιλοδοξία για εξορθολογισμό και σε βάθος χρόνου την αύξηση του κατώτατου μισθού με έναν τρόπο που θα διαφυλάσσει την ανταγωνιστικότητα και τις προοπτικές της απασχόλησης.
Η έκταση και το timing των αλλαγών στον κατώτατο μισθό θα γίνουν με διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Θεσμούς (συμπεριλαμβάνεται το ILO) και θα λάβει σοβαρά υπόψη τις συμβουλές ενός νέου ανεξάρτητου σώματος για το αν οι αλλαγές στους μισθούς είναι σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στην παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα».
Ενα πρώτο σχόλιο είναι ότι, ακόμα και αν αυξηθεί κατά κάτι ο κατώτατος μισθός, η εργασιακή ζούγκλα, που περιγράψαμε πιο πάνω, θα «εξαϋλώσει» την όποια αύξηση.
Σ’ αυτό συνηγορεί και η δέσμευση της κυβέρνησης προς τους εργοδότες ότι οποιαδήποτε αύξηση στον κατώτατο μισθό θα είναι προϊόν «κοινωνικού διαλόγου», θα γίνει σταδιακά και σε κάθε περίπτωση θα προηγηθούν μέτρα που απαλλάσσουν τις επιχειρήσεις από το επιπλέον «κόστος εργασίας». Δηλαδή, τις όποιες αυξήσεις στους μισθούς, θα τις πληρώσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι από την άλλη τσέπη!
Συνέχιση της «ευελφάλειας» με άλλο όνομα
Παρά τη «δημιουργική ασάφεια» που επικαλείται η κυβέρνηση για να κρύψει το πραγματικό περιεχόμενο της συμφωνίας, τα σημεία που αφορούν τα εργασιακά βγάζουν μάτι και αφήνουν ελάχιστα πράγματα στη φαντασία του αναγνώστη.
Ορισμένα παραδείγματα: Η κυβέρνηση, από τη μια, προπαγανδίζει την επαναφορά της νομοθεσίας για τις Συλλογικές Συμβάσεις και, από την άλλη, δεσμεύεται στο Γιούρογκρουπ «να προχωρήσει σε μια σταδιακή νέα προσέγγιση στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας με ισορροπία μεταξύ ευελιξίας και δικαιοσύνης».
Δεν μπορεί κανείς να μην κάνει συνειρμούς με την «ευελφάλεια» (ευελιξία με ασφάλεια – flexicurity) που επινόησε η ΕΕ και αποτέλεσε τον πυρήνα της στρατηγικής της ΕΕ για την απασχόληση και της Στρατηγικής της Λισαβόνα. Μάλιστα, από το 2007 συμπεριλήφθηκε στις βασικές κατευθύνσεις της Κομισιόν προς τα κράτη – μέλη, προκειμένου να διευρυνθούν οι κάθε είδους ελαστικές μορφές απασχόλησης.
Η εφαρμογή αυτών των πολιτικών στην Ελλάδα, που κλιμακώθηκε την περίοδο της κρίσης, έχει οδηγήσει συνοπτικά στα εξής αποτελέσματα:
Σύμφωνα με το ΣΕΠΕ, οι προσλήψεις με καθεστώς μερικής απασχόλησης αυξήθηκαν από το 2008 έως το 2013 κατά 161,21%, ενώ και οι προσλήψεις με καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας αυξήθηκαν, το ίδιο διάστημα, κατά 151,6%. Αντίθετα, οι προσλήψεις με καθεστώς πλήρους απασχόλησης μειώθηκαν από το 2009 κατά 20,56% και σήμερα μόλις μια στις δυο προσλήψεις γίνεται με αυτό το καθεστώς. Το διάστημα 2009 – 2013 οι μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρους απασχόλησης σε μερικής και εκ περιτροπής αυξήθηκαν επίσης κατά 214,96%.
Το ξεχαρβάλωμα αυτό στις εργασιακές σχέσεις έχει άμεση αντανάκλαση και στη διαμόρφωση των μισθών. Ετσι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΙΚΑ (Δεκέμβρης 2013) και χωρίς να πάρουμε υπόψη την ανασφάλιστη εργασία, 486.608 μισθωτοί ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ (από τα 1,6 εκατομμύρια μισθωτούς) είχαν μισθό από μερικές δεκάδες ευρώ, μέχρι 600 ευρώ μεικτά!
Δηλαδή, το 30% των μισθωτών που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ (σχεδόν τρεις στους δέκα) έχουν μηνιαίο εισόδημα αρκετά κάτω ή στα όρια περίπου ακόμα και αυτού του κατάπτυστου κατώτερου μισθού ενός ανειδίκευτου εργάτη (586 ευρώ μεικτά) που νομοθέτησε η κυβέρνηση για λογαριασμό των εργοδοτών. Μάλιστα, ένας στους δέκα μισθωτούς έχει μηνιαίο εισόδημα κάτω από τα 150 ευρώ μεικτά και ένας στους τέσσερις κάτω από τα 550 ευρώ!
Μηχανισμός καθήλωσης των μισθών
Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να θεσπίσει ένα «νέο ανεξάρτητο σώμα», που θα γνωμοδοτεί ώστε οι όποιες αυξήσεις στους μισθούς και ιδιαίτερα στον κατώτατο να είναι σε συνάρτηση με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Ο μηχανισμός αυτός θα είναι η «ομπρέλα» και θα διαμορφώνει την «οροφή» σε κάθε διαπραγμάτευση για τον κατώτατο μισθό. Θα είναι, δηλαδή, ένας πρόσθετος μηχανισμός για την επιβολή μισθών πείνας στους εργαζόμενους.
Άλλωστε, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρώτη η προηγούμενη συγκυβέρνηση φρόντισε να συγκροτήσει έναν τέτοιο μηχανισμό, με το νόμο 4172/2013 (θα ισχύει από τη 1/1/2017). Συγκεκριμένα, το άρθρο 103 («Διατάξεις για τον κατώτατο μισθό») του νόμου που ψήφισε η προηγούμενη συγκυβέρνηση, προβλέπει τα εξής:
– «(…) Το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και νομοθετημένου ημερομισθίου θα πρέπει να καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας, των τιμών, και της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, του ποσοστού της ανεργίας, των εισοδημάτων και μισθών». Η νέα συγκυβέρνηση ανακάτεψε κάπως τις λέξεις και όλα τα παραπάνω τα συμπύκνωσε στη φράση «εξελίξεις στην παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα».
– «Για τον ορισμό του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου διεξάγεται διαβούλευση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και της κυβέρνησης με την τεχνική και επιστημονική υποστήριξη εξειδικευμένων επιστημονικών, ερευνητικών και συναφών φορέων και εμπειρογνωμόνων, σε θέματα οικονομίας και ιδίως οικονομίας της εργασίας, κοινωνικής πολιτικής καθώς και εργασιακών σχέσεων (…)». Η …τεχνογνωσία από όλους τους παραπάνω φορείς θα παρέχεται στο εξής μέσα από το «νέο ανεξάρτητο σώμα» που υπόσχεται να συγκροτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
– Ο ίδιος νόμος περιγράφει ένα ευρύ φάσμα «κοινωνικών εταίρων» που θα συμμετέχουν στη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού (ΓΣΕΕ, εργοδοτικές ενώσεις) και προβλέπει τη συγκρότηση τριμελούς Επιτροπής για το συντονισμό της διαπραγμάτευσης κάθε χρόνο. Είναι αυτό που ο ΣΥΡΙΖΑ ονομάζει «διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Θεσμούς».

Χαμοζωή για τους άνεργους.

Σε ό,τι αφορά τους άνεργους, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεσμεύεται «να επεκτείνει και αναπτύξει τα υπάρχοντα σχέδια που παρέχουν προσωρινή απασχόληση στους ανέργους, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και όταν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια. Παράλληλα να αναβαθμίσει τα προγράμματα επιμόρφωσης των μακροχρόνια ανέργων».
Δεν υπάρχει πιο κυνική ομολογία ότι η χαμοζωή θα συνεχιστεί για τους σημερινούς άνεργους. Πολύ περισσότερο που η συγκυβέρνηση δε δεσμεύεται να καταργήσει κανέναν από τους νόμους των μνημονίων που έριξαν τους άνεργους στο καναβάτσο. Σημειώνουμε ενδεικτικά ορισμένες από τις βασικές ανατροπές τις προηγούμενης πενταετίας:
Αντικατάσταση του επιδόματος ανεργίας με την «επιταγή επανένταξης» των ανέργων, για την απασχόλησή τους σε επιδοτούμενες επιχειρήσεις. Καθιέρωση της ειδικής σύμβασης μαθητείας για νέους ηλικίας 15 – 18 ετών, με αμοιβή το 70% του γενικού κατώτατου μισθού. Μείωση της επιδότησης των ανέργων σε 450 ημερήσια επιδόματα ανά τετραετία από το 2011 και σε 400 κατά το διάστημα 2012 – 2015. Ανώτατο πλαφόν 35 εκ. ευρώ στη συνολική δαπάνη για το επίδομα των μακροχρόνια ανέργων.
Η συμφωνία του ΣΥΡΙΖΑ για τους ανέργους, συνιστά ταυτόχρονα παραδοχή ότι κανένα μείγμα διαχείρισης δεν μπορεί να εξαλείψει την ανεργία στον καπιταλισμό και πως η «μοίρα» των ανέργων είναι να προσφέρονται μέσω των διαφόρων προγραμμάτων στην εργοδοσία ως φτηνή εργατική δύναμη…
Όταν η «Γέφυρα» στο έδαφος του καπιταλισμού οδηγεί πάλι στο ίδιο καπιταλιστικό έδαφος.
Αναπόσπαστο τμήμα των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων της προηγούμενης περιόδου αποτελεί και η νέα συμφωνία – απόφαση στο πλαίσιο του Γιούρογκρουπ, μεταξύ της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και των… «τριών θεσμών» ΕΕ, ΔΝΤ, ΕΚΤ, με την οποία παγιώνεται, «επικαιροποιείται» και συμπληρώνεται το αντιλαϊκό οπλοστάσιο της προηγούμενης περιόδου, με στόχο να ανακάμψει η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου.
Σε εφαρμογή θα παραμείνει ολόκληρη η γκάμα με τα αντιλαϊκά «μνημονιακά» μέτρα, ενώ πλέον στην ημερήσια διάταξη μπαίνει παράλληλα και η ικανοποίηση των πάγιων αξιώσεων – με την όποια προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες των μονοπωλίων – που, εδώ και χρόνια, σταθερά προβάλλονται από τον ΣΕΒ και τα άλλα τμήματα του κεφαλαίου.
Στην πραγματικότητα, η νέα αντιλαϊκή συμφωνία έρχεται να «γεφυρώσει» τα προηγούμενα με τα επόμενα «μνημόνια» και μάλιστα σε συνθήκες ακόμη μεγαλύτερης ασφυξίας για τα λαϊκά στρώματα. Τόσο η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όσο και η Κομισιόν ξεκαθαρίζουν ότι πρόκειται για μια «αφετηρία» των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων, ενώ, όπως προβλέπεται στους όρους της συμφωνίας που υπογράφτηκε στο Γιούρογκρουπ, η λίστα των «μεταρρυθμίσεων» θα «εξειδικευθεί» παραπέρα – στην ουσία θα συμπληρωθεί και με πιο συγκεκριμένες νέες αναδιαρθρώσεις – το αργότερο μέχρι το τέλος Απρίλη.

Τίποτα από τα παραπάνω βέβαια δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία». Η αντιλαϊκή κατεύθυνση που δεσμεύεται να υπηρετήσει η νέα συγκυβέρνηση ήταν σαφής πολύ πριν από τις συνεδριάσεις του Γιούρογκρουπ. Ο αναγνώστης του «Ρ» μπορεί, για παράδειγμα, να ανατρέξει σε δημοσιεύματα της εφημερίδας ήδη πριν από τις εκλογές της 25ης Γενάρη, όπως, π.χ. για το περιβόητο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης και τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι τις προγραμματικές δηλώσεις της συγκυβέρνησης και των υπουργών της στη Βουλή…
Καμία αναπλήρωση απωλειών – Θα μας φλομώσουν μονάχα στην «αξιοπρέπεια»!
Προχτές, Παρασκευή, ο πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, στην ομιλία του στο υπουργικό συμβούλιο, επιδιώκοντας να συγκαλύψει τον αντιλαϊκό χαρακτήρα και της νέας συμφωνίας με τους «εταίρους», τόνισε ότι «το μείγμα πολιτικής που συνοδεύει την παράταση της δανειακής σύμβασης»δεν είναι οι «οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων» (άρα, ετοιμάζουν …μη οριζόντιες περικοπές – ενώ είναι αξιοθαύμαστη η σύγκλιση ακόμα και στην ορολογία με την προηγούμενη συγκυβέρνηση!), δεν είναι οι «απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων», δεν είναι η «αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τις μαζικές απολύσεις».
Με καθαρές κουβέντες, δηλαδή, ο Αλ. Τσίπρας ξεκαθάρισε πως τα ήδη υπάρχοντα μέτρα θα διατηρηθούν, και βέβαια ούτε λόγος δεν γίνεται για την ανάκτηση των απωλειών που έχουν υποστεί τα λαϊκά στρώματα. Απώλειες που θα εξακολουθούν να υπάρχουν και την «επόμενη μέρα».
Να σημειώσουμε ότι οι πρωτογενείς δαπάνες στους κρατικούς προϋπολογισμούς (συντάξεις, ασφάλεια, Πρόνοια, μισθοί στο Δημόσιο κ.ά.) από 56,8 δισ. ευρώ το έτος 2010, συρρικνώθηκαν στα 42,4 δισ. ευρώ το 2014. Η σύνθλιψη των κρατικών κονδυλίων που σχετίζονται με λαϊκές ανάγκες (2010 – 2014) φτάνει δηλαδή στα 14,4 δισ. ευρώ ή πάνω από 25%. Η μείωση των κονδυλίων για τα επόμενα χρόνια θα αποτυπωθεί και στο νέο «Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής» που αναμένεται να κατατεθεί στην Κομισιόν τον επόμενο μήνα, στο πλαίσιο της διαδικασίας του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου», δηλαδή των ενισχυμένων μέτρων εποπτείας που ισχύουν για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη – μέλη της ΕΕ.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης (σε δηλώσεις στο πρακτορείο «Bloomberg») τόνισε πως «αυτό που θέλει ο κόσμος δεν είναι χρήματα ή δουλειές, είναι αξιοπρέπεια». Μάλιστα, «αξιοπρέπεια» χαρακτήρισε τη στάση της συγκυβέρνησης, στα Γιούρογκρουπ και τις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ, δηλαδή στα παζάρια και τους ανταγωνισμούς που εξελίσσονται «εντός των τειχών» και για τα συμφέροντα των μονοπωλίων…
Σε αυτό το πλαίσιο, αρχίζουν να καταρρίπτονται και οι όποιες «φιλολαϊκές» μάσκες, ενώ στο αμέσως προσεχές διάστημα θα ξεκινήσει το μπαράζ των νέων αντιλαϊκών νομοθετικών παρεμβάσεων. Αβάντα και διαπραγματευτικό «ατού» της συγκυβέρνησης στα παζάρια της με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς αποτελούν τα βαριά ληξιπρόθεσμα χαράτσια, που είναι στοιβαγμένα στα «κιτάπια» του φοροεισπρακτικού μηχανισμού. Τα ποσά αυτά, μέχρι και την τελευταία δεκάρα, προορίζονται για την αποπληρωμή του κρατικού χρέους στους μεγαλοπιστωτές. Η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ προβλέπει την αποπληρωμή του στο «ακέραιο και εγκαίρως»…
«Η ελληνική κυβέρνηση είναι επίσης προσηλωμένη να εργαστεί σε στενή συνεργασία με τους Ευρωπαίους εταίρους και θεσμούς, καθώς και με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, και να αναλάβει ενέργειες που ενισχύουν τη δημοσιονομική σταθερότητα, εγγυώνται την οικονομική σταθερότητα και προωθούν την οικονομική ανάκαμψη», τονιζόταν στην επιστολή της συγκυβέρνησης προς τον πρόεδρο του Γιούρογκρουπ για την παράταση της «δανειακής σύμβασης», ξεκαθαρίζοντας ότι ζητούμενο είναι η καπιταλιστική ανάκαμψη και πάντα μέσα στα πλαίσια και με τη «στενή συνεργασία» των ιμπεριαλιστικών ενώσεων στις οποίες συμμετέχει η ελληνική αστική τάξη. Επισημαίνεται παράλληλα η πρόθεση εφαρμογής των αντιλαϊκών μέτρων σε συνδυασμό με την «τεχνική βοήθεια και χρηματοδότηση από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία».

Σαρωτικές αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις…
…που «κουμπώνουν» πάνω στο ήδη διαμορφωμένο αντεργατικό – αντιλαϊκό πλαίσιο.

Σε συνέχεια της απόφασης του Γιούρογκρουπ στις 20 Φλεβάρη και για την εκπλήρωση των όρων της, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, απέστειλε στο Γιούρογκρουπ, εκ μέρους της συγκυβέρνησης, την πρώτη λίστα με τις αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις της «επόμενης μέρας», που θα «κουμπώσουν» στο ήδη διαμορφωμένο αντεργατικό – αντιλαϊκό πλαίσιο, ο πυρήνας του οποίου θα παραμείνει ανέγγιχτος.
Συγκεκριμένα, με την περιβόητη «λίστα μεταρρυθμίσεων» που απέστειλε στους… «θεσμούς», η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ συμφώνησε και δεσμεύεται για τα παρακάτω:

Συνέχεια στην αντιλαϊκή φοροεπιδρομή

Σε πρώτο πλάνο, προβάλλουν οι «μεταρρυθμίσεις» στο σημερινό καθεστώς ΦΠΑ και η κατάργηση των κάθε είδους «εξαιρέσεων» στη φορολογική νομοθεσία, όπως ονομάζουν τις όποιες ελαφρύνσεις έχουν απομείνει για τμήματα του λαϊκού πληθυσμού.
Ειδικότερα:
– «Η πολιτική του ΦΠΑ θα εξορθολογιστεί σε σχέση με τους συντελεστές και θα εκσυγχρονιστεί με τρόπο που θα μεγιστοποιεί τα πραγματικά έσοδα χωρίς αρνητική επίπτωση στην κοινωνική δικαιοσύνη, και με σκοπό να περιοριστούν οι εξαιρέσεις, εξαλείφοντας ταυτόχρονα τις παράλογες εκπτώσεις», τονίζεται χαρακτηριστικά. Η πολιτική αυτή θα εξειδικευτεί στη συνέχεια με την κατάθεση νομοσχεδίου. Ωστόσο, οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί (ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Κομισιόν) ήδη έχουν υποδείξει μέτρα για την «ενοποίηση» των συντελεστών ΦΠΑ, σε μια εξέλιξη που θα απογειώσει τη φοροληστεία που επιβάλλεται μέσω του ΦΠΑ πάνω σε κατηγορίες εμπορευμάτων μαζικής λαϊκής κατανάλωσης. Επιχειρώντας να τα «μαζέψει», ο Γ. Βαρουφάκης υποστήριξε ότι τα μέτρα θα είναι ανώδυνα, ενώ οι «αλλαγές» θα αφορούν δευτερεύουσας σημασίας εμπορεύματα ή υπηρεσίες…
– Η κυβέρνηση δεσμεύεται «να εκσυγχρονίσει τον κώδικα φορολογίας εισοδήματος και να εξαλείψει εξαιρέσεις του φορολογικού κώδικα και να τις αντικαταστήσει, όταν είναι απαραίτητο, με μέτρα που θα ενισχύουν την κοινωνική δικαιοσύνη». Οι «εξαιρέσεις», για τις οποίες κόπτονται, αφορούν σε κατηγορίες φοροελαφρύνσεων λαϊκών οικογενειών και θα έρθουν να προστεθούν στις αντίστοιχες «εξαλείψεις» που έχουν κάνει οι προηγούμενες κυβερνήσεις… Οσο για την «αντικατάστασή» τους, και μάλιστα «όταν είναι απαραίτητο», αφορά στη διαχείριση φαινομένων απόλυτης φτώχειας, ακριβώς στη λογική που διαπερνά και τα κάθε είδους κοινωνικά επιδόματα.
– Η κυβέρνηση δεσμεύεται επίσης «να εργαστεί προς τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας φορολογικής συμμόρφωσης, ώστε να διασφαλιστεί ότι όλα τα τμήματα της κοινωνίας, και ιδιαίτερα οι εύποροι, θα συνεισφέρουν δίκαια στη χρηματοδότηση των δημόσιων πολιτικών». Στην πραγματικότητα, στο στόχαστρο της «φορολογικής συμμόρφωσης» μπαίνουν τα εργατικά – λαϊκά στρώματα, αφού αυτά καταβάλλουν το συντριπτικά μεγαλύτερο κομμάτι της μάζας των φόρων, ενώ η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι δε θα αυξήσει ουσιαστικά τη φορολόγηση του κεφαλαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, τα λαϊκά στρώματα θα βρεθούν αντιμέτωπα με την επιχείρηση που θα εξαπολυθεί για την είσπραξη των «ληξιπρόθεσμων οφειλών» της «μνημονιακής περιόδου».
– Στο ίδιο πλαίσιο, «θα δημιουργηθεί, με τη βοήθεια των ευρωπαϊκών και διεθνών εταίρων, βάση δεδομένων για τις περιουσίες(σ.σ. περιουσιολόγιο)που θα βοηθά τις φορολογικές αρχές να αξιολογήσουν την ακρίβεια των προηγούμενων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος». Να σημειωθεί ότι στο λεγόμενο «περιουσιολόγιο» θα «φακελώνονται» και οι δαπάνες της λαϊκής οικογένειας, όπως για ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, ύδρευση, προκειμένου αυτές να αποτελέσουν τεκμήριο εισοδήματος…

Ιδιωτικοποιήσεις: Πλήρης ευθυγράμμιση με το αντιλαϊκό πλαίσιο της ΕΕ

Προβλέπεται η κλιμάκωση των ιδιωτικοποιήσεων με βάση τις ήδη υπάρχουσες λίστες και τα μνημόνια.
Σε αυτό το πλαίσιο, η συγκυβέρνηση ανέλαβε τις παρακάτω δεσμεύσεις:
– Οτι «δεν θα καταργήσουν ιδιωτικοποιήσεις που έχουν ολοκληρωθεί».
– «Στην περίπτωση που ο διαγωνισμός έχει προκηρυχθεί η κυβέρνηση θα σεβαστεί τη διαδικασία, σύμφωνα με τον νόμο».
– «Επανεξέταση» προβλέπεται για «τις ιδιωτικοποιήσεις που δεν έχουν προκηρυχτεί, με στόχο την βελτίωση των όρων ώστε να βελτιστοποιηθούν τα μακροπρόθεσμα οφέλη του Δημοσίου, δημιουργηθούν έσοδα, ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, προωθηθεί η οικονομική ανάκαμψη και ενισχυθούν οι μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης». Πρόκειται δηλαδή για την πάγια διαδικασία που ακολουθείται σε όλες τις ιδιωτικοποιήσεις, ανεξάρτητα από κυβέρνηση.
– Το ΤΑΙΠΕΔ διατηρείται και μάλιστα ενισχύεται, με την ενσωμάτωση σε αυτό διαφόρων δημόσιων οργανισμών «που βρίσκονται διασκορπισμένοι». Πρόκειται για φορείς που διαχειρίζονται «φιλέτα» δημόσιας γης και περιουσίας…
– Σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση «καλύτερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος», στην ημερήσια διάταξη μπαίνει η εφαρμογή των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων που προβλέπονται στις λεγόμενες «εργαλειοθήκες» του ΟΟΣΑ. Ανάμεσα σε άλλα, προβλέπεται η «καλύτερη διαχείριση της γης» και των χρήσεων γης, με πολιτικές χωροταξικού σχεδιασμού, άρση περιορισμών σε επαγγέλματα (ελεύθεροι επαγγελματίες), μείωση του διοικητικού κόστους των επιχειρήσεων. Στα μέτρα τόνωσης των επιχειρηματικών ομίλων περιλαμβάνεται και η «ευθυγράμμιση της αγοράς ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου με τις καλύτερες πρακτικές και τη νομοθεσία της ΕΕ», με την αντιλαϊκή ευρωενωσιακή στρατηγική της «απελευθέρωσης της αγοράς Ενέργειας»…
«Κόκκινα» δάνεια – πλειστηριασμοί: Με πυξίδα τις ανάγκες των τραπεζών
Κομμένες και ραμμένες στις προδιαγραφές πρώτα και κύρια των τραπεζών θα είναι και οι προωθούμενες ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια των λαϊκών νοικοκυριών. Επί της ουσίας, το κείμενο μιλά για «αποφυγή» και όχι ρητή απαγόρευση πλειστηριασμών, με βασικό κριτήριο τις επιπτώσεις στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια, ενώ επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση της προηγούμενης συγκυβέρνησης (ΝΔ – ΠΑΣΟΚ) σχετικά με το ύψος εκκίνησης των πλειστηριασμών.
Ειδικότερα, προβλέπονται:
– «Συνεργασία με τις διοικήσεις των τραπεζών και των θεσμών, ώστε να αποφευχθούν την επόμενη περίοδο πλειστηριασμοί κύριων κατοικιών με αξία χαμηλότερη από κάποιο συγκεκριμένο όριο». Οπως ρητά αναφέρεται, η «συνεργασία» με τους τραπεζίτες αφορά στην «αποτροπή περαιτέρω μείωσης στις τιμές των ακινήτων (που θα επέφεραν αρνητικό αντίκτυπο στο χαρτοφυλάκιο των ίδιων των τραπεζών)», εξέλιξη που θα υποδαύλιζε το ενδεχόμενο μαζικών πλειστηριασμών σε σύντομο χρονικό διάστημα και με τις τιμές των ακινήτων να βρίσκονται πολύ χαμηλότερα από το ύψος της υποθήκης που έχουν εγγράψει οι τράπεζες. Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ φτάνει σε σημείο απόλυτης εξαχρείωσης, συνδυάζοντας την προσπάθεια «αποφυγής πλειστηριασμών» με την «ελαχιστοποίηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων από την αύξηση του αριθμού των αστέγων»! Ταυτόχρονα, όπως και στην περίπτωση των οφειλών προς την εφορία, γίνεται λόγος για την «προώθηση ισχυρής κουλτούρας πληρωμών», προαναγγέλλοντας τη λήψη εκβιαστικών μέτρων σε βάρος εργατικών – λαϊκών νοικοκυριών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.
– «Αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων κατά τρόπο που θα λαμβάνει πλήρως υπόψη την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος, την κατάσταση στην αγορά ακινήτων, τα θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης και τον αρνητικό αντίκτυπο στη δημοσιονομική θέση της χώρας». Ετσι, σε κάθε περίπτωση, η όποια διαχείριση των προβληματικών δανείων θα γίνεται κατά κύριο λόγο με γνώμονα τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.
– Η κυβέρνηση δεσμεύεται ακόμα «να κάνει πλήρη χρήση του ΤΧΣ και να εξασφαλίσει ότι θα παίξει σωστά το ρόλο του στην εξασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού τομέα και του δανεισμού, ενώ θα συμμορφώνεται με τους κανόνες ανταγωνισμού της ΕΕ». Να σημειωθεί ότι η αξιοποίηση των αποθεματικών του ΤΧΣ αφορά την περίοδο μετά την 4μηνη παράταση, δηλαδή το πλαίσιο της επόμενης αντιλαϊκής συμφωνίας.

Νέο «μαχαίρι» στις κοινωνικές δαπάνες

Στα ζητήματα της δημοσιονομικής προσαρμογής – διαχείρισης προβλέπεται η άμεση εφαρμογή προαπαιτούμενων μέτρων του σημερινού μνημονίου καθώς και συμπληρωματικών:
– Τροποποιήσεις στο νόμο για τον κρατικό προϋπολογισμό. Προβλέπεται ρητά η πλήρης λειτουργία του (αδρανούς σήμερα) Δημοσιονομικού Συμβουλίου. Το συγκεκριμένο όργανο, με το μανδύα του «ανεξάρτητου φορέα», εντοπίζει έγκαιρα τυχόν δημοσιονομικές αποκλίσεις και «ανισορροπίες», ενεργοποιώντας τους «αυτόματους μηχανισμούς διόρθωσης», που σημαίνουν νέα μέτρα είτε ως προς το σκέλος μείωσης των κρατικών κονδυλίων, είτε αύξησης των αντιλαϊκών φόρων ή σε συνδυασμό αυτών.
– Ενίσχυση «ανεξαρτησίας» της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, αξιολόγηση των διοικήσεων, με βάση τις «επιδόσεις» (συγκέντρωση φόρων), ενίσχυση των φοροελέγχων σε επαγγελματίες, συγκρότηση ενιαίου μηχανισμού φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, όπως προβλέπεται και στο υπάρχον μνημόνιο.
Σε ό,τι αφορά τις κρατικές δαπάνες:
– Μετά και από όλες τις αντιλαϊκές περικοπές της προηγούμενης περιόδου, αναφέρεται ρητά ότι «οι ελληνικές αρχές θα ελέγξουν δαπάνες σε κάθε τομέα κυβερνητικών δαπανών». Μάλιστα, ως παράδειγμα αναφέρονται Παιδεία, Αμυνα, μεταφορές, ΟΤΑ, κοινωνικά επιδόματα. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι φανερό ότι δρομολογείται η κατάθεση συμπληρωματικών μέτρων για το 2015…
– Προαναγγέλλονται μέτρα εξοικονόμησης κόστους, μέσω μιας ενδελεχούς επανεξέτασης των δαπανών κάθε υπουργείου και του «εξορθολογισμού» των μη μισθολογικών και μη συνταξιοδοτικών δαπανών. Σε αυτό το πλαίσιο, δρομολογούνται άμεσα οι περικοπές των κάθε είδους επιδομάτων στο στενό και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
– Νέο ψαλίδι προβλέπεται στις δαπάνες για τη δημόσια Υγεία. Οπως επισημαίνεται, «η κυβέρνηση σκοπεύει να βάλει στο τραπέζι συγκεκριμένες προτάσεις σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και τον ΟΟΣΑ»…

Ισοδύναμα μέτρα και «μάχες» χωρίς «αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο»

Σε ό,τι αφορά τον άξονα «Δημόσια Διοίκηση και διαφθορά» γίνεται λόγος για την αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου καυσίμων και καπνού και του ξεπλύματος χρήματος. Επισημαίνουν πως «η κυβέρνηση σκοπεύει να θέσει άμεσα φιλόδοξους στόχους εσόδων από τους τομείς αυτούς». Να σημειωθεί πως κάθε υστέρηση από αυτούς τους «φιλόδοξους στόχους» συνεπάγεται τη λήψη άλλων, ισοδύναμων μέτρων.
Στην ενότητα «Ανθρωπιστική κρίση» δε, όπως και σε προηγούμενα προαπαιτούμενα αντιλαϊκά μέτρα, προβλέπεται η αξιολόγηση και επέκταση σε πανελλαδικό επίπεδο του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», το οποίο συνδέεται με την παραπέρα διάλυση των προνοιακών επιδομάτων. Στο συγκεκριμένο άξονα ενσωματώνονται οι προβλέψεις για τη διαχείριση μόνο της «απόλυτης φτώχειας», δηλαδή ούτε καν της «σχετικής φτώχειας» με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια. Τα κριτήρια της συγκυβέρνησης αφορούν στην ανεπαρκή πρόσβαση σε τροφή, στέγη, υπηρεσίες Υγείας, παροχή ρεύματος… Τέλος, η εξαχρείωση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ αποκαλύπτεται και από τη ρητή δέσμευση πως «η μάχη κατά της ανθρωπιστικής κρίσης δεν έχει αρνητικό δημοσιονομικό αντίκτυπο»…

Τα χρηματοδοτικά κενά και το «παράθυρο» για πρόσθετα επώδυνα μέτρα.

Την ίδια ώρα, όπως και στο παρελθόν, η συζήτηση γύρω από τα «δημοσιονομικά» και «χρηματοδοτικά» κενά που συσσωρεύονται, κρατά «ζεστό» το ενδεχόμενο της λήψης και πρόσθετων επώδυνων αντιλαϊκών μέτρων…
Η συγκυβέρνηση, όπως σημειώσαμε, έχει δεσμευθεί να αποπληρώσει τις δόσεις από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών οργανισμών στο «ακέραιο και εγκαίρως»…
Στη διάρκεια του Μάρτη, λήγουν εκδόσεις έντοκων γραμματίων του Δημοσίου. Η δέσμευση της κυβέρνησης συνεπάγεται την αποπληρωμή υποχρεώσεων στους μεγαλοπιστωτές ύψους 7,1 δισ. ευρώ το Μάρτη (4,6 δισ. ευρώ για εκδόσεις εντόκων γραμματίων και 2,5 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή δανειακών δόσεων προς το ΔΝΤ και για τόκους ομολόγων προς την ΕΚΤ). Οι «υποχρεώσεις» φτάνουν στα 3 δισ. ευρώ τον Απρίλη και διαμορφώνονται περίπου στα 4 δισ. ευρώ το Μάη και 6 δισ. ευρώ τον Ιούνη, συνολικά δηλαδή μέχρι το τέλος του Α’ εξαμήνου υπερβαίνουν τα 20 δισ. ευρώ. Μάλιστα, η όποια εκταμίευση από τα δάνεια των ιμπεριαλιστικών Οργανισμών έχει όρο και προϋπόθεση την ολοκλήρωση της τρέχουσας αντιλαϊκής αξιολόγησης, όπως συμφωνήθηκε στο Γιούρογκρουπ.

Κι άλλο «πικρό ποτήρι» για Εργασιακά και Ασφαλιστικό.

Διατηρείται ανέγγιχτος ο πυρήνας του αντεργατικού πλαισίου και ανοίγουν χαραμάδες για νέα μέτρα
Η συμφωνία της κυβέρνησης στο Γιούρογκρουπ, σε ό,τι αφορά τα εργασιακά, από τη μια παγιώνει τη ζούγκλα που διαμορφώθηκε στην αγορά εργασίας, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, και από την άλλη δημιουργεί τις προϋποθέσεις για νέες ανατροπές, στην πεπατημένη αυτών που ζήσαμε έως τώρα.
Για παράδειγμα, η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται «να υιοθετήσει την βέλτιστη πρακτική της ΕΕ σε όλο το εύρος της νομοθεσίας που αφορά την αγορά εργασίας μέσω διαβουλεύσεων με τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ θα ωφεληθεί από την τεχνογνωσία των ILO, ΟΟΣΑ και της υπόλοιπης τεχνικής συνδρομής».
Η επίκληση και μόνο της ΕΕ, του ILO και του ΟΟΣΑ σαν «θεματοφυλάκων» των αλλαγών που σχεδιάζει η κυβέρνηση στα εργασιακά, πρέπει να κάνει τους εργαζόμενους να διπλοκουμπώνονται.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ένα από τα τελευταία «επιτεύγματα» της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) είναι η ευθεία υπονόμευση του δικαιώματος της απεργίας, καθώς αποδέχτηκε τις αιτιάσεις των εργοδοτών που το αμφισβητούν και παρέπεμψε το όλο θέμα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης! Τέτοια «τεχνογνωσία» θα προσφέρει στην κυβέρνηση ο συγκεκριμένος οργανισμός, για να μη μιλήσουμε για τον γνωστό και «δοκιμασμένο» ΟΟΣΑ.
Σε ό,τι αφορά το Ασφαλιστικό, και μόνο η παραδοχή της κυβέρνησης ότι «δεσμεύεται να συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος», αρκεί για να βγάλει κανείς το συμπέρασμα ότι ενταφιάζονται για τα καλά τα ασφαλιστικά δικαιώματα εκατομμυρίων ασφαλισμένων και συνταξιούχων. Οι αντιασφαλιστικές ανατροπές που επιβλήθηκαν με μια σειρά νόμους από το 2010, όχι μόνο δεν καταργούνται, αλλά νομιμοποιούνται πέρα για πέρα.

Δεσμεύσεις – «καρμανιόλα» για την Κοινωνική Ασφάλιση.

Στη συμφωνία της κυβέρνησης στο Γιούρογκρουπ σημειώνεται:
«Οι αρχές θα:
Συνεχίσουν να εργάζονται σε διοικητικά μέτρα για την ενοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των συνταξιοδοτικών πολιτικών και την εξάλειψη των «παραθύρων» και κινήτρων που αυξάνουν τον υπερβολικό ρυθμό των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων σε όλη την οικονομία και, πιο συγκεκριμένα, στον τραπεζικό και δημόσιο τομέα». Δηλαδή, η κυβέρνηση σκοπεύει να αυξήσει και πάλι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης – όπως είχαν δεσμευτεί και οι προηγούμενοι – για τις κατηγορίες και ομάδες ασφαλισμένων που είχαν ακόμα τη δυνατότητα να συνταξιοδοτούνται με ειδικά ηλικιακά όρια, πριν τα γενικά ανώτερα όρια (ασφαλισμένοι πριν το 1983, μητέρες με ανήλικα παιδιά, ΒΑΕ, ένστολοι). Η νέα επίθεση, όπως φαίνεται, θα επικεντρωθεί σε ομάδες εργαζομένων στο Δημόσιο και τις τράπεζες που έχουν ακόμα ειδικά ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης.
«Ενοποιήσουν συνταξιοδοτικά ταμεία προκειμένου να υπάρξει εξοικονόμηση». Οι ενοποιήσεις που δήθεν γίνονται για να εξοικονομηθούν λειτουργικά κόστη, ήταν η μόνιμη επωδός όλων των ενοποιήσεων που προηγήθηκαν, στην πράξη όμως οδήγησαν σε συρρίκνωση ασφαλιστικών δικαιωμάτων όλων των ασφαλισμένων. Ηταν, δηλαδή, ενοποιήσεις πάντα προς τα κάτω.
«Καταργήσουν σταδιακά τις χρεώσεις υπέρ τρίτων με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο». Η πρόβλεψη αυτή σημαίνει κατάργηση όλων των κοινωνικών πόρων που έχουν απομείνει, όπως ακριβώς έκανε και η προηγούμενη κυβέρνηση για τους κοινωνικούς πόρους στα Επικουρικά. Με δεδομένο ότι οι πόροι αυτοί δεν θα καλυφθούν από το κράτος («δημοσιονομικά ουδέτερα»), αυτό θα βαθύνει τα οικονομικά προβλήματα των Ταμείων, που ακόμα στηρίζονται σε τέτοιους πόρους και επί της ουσίας αποτελούν σε αρκετές περιπτώσεις εργοδοτική εισφορά (π.χ. αγγελιόσημο για τα Ταμεία του Τύπου).
«Εδραιώσουν έναν στενότερο δεσμό μεταξύ των συνταξιοδοτικών εισφορών και των εισοδημάτων». Αυτή η δέσμευση δεν προϊδεάζει μόνο για αλλαγές στο σύστημα εισφορών στα Ταμεία των αυτοαπασχολούμενων, που φαίνεται να συνδέεται με τα εισοδήματά τους, κάτι που σε αρκετές περιπτώσεις θα οδηγήσει σε μείωση και των μελλοντικών τους συντάξεων, με δεδομένη τη σημερινή κρίση. Η σκόπιμα γενικόλογη διατύπωση προϊδεάζει και για γενικότερες αντιδραστικές αλλαγές στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς έρχεται λίγες μόνο μέρες μετά την πρόταση Ρωμανιά να καταργηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές και να αντικατασταθούν από ένα φόρο επί του εισοδήματος, με εξίσωση όλων των παροχών προς τα κάτω.
«Θα εκσυγχρονίσουν τα επιδόματα». Ο «εκσυγχρονισμός» των επιδομάτων είναι κατεύθυνση του ΟΟΣΑ, ο οποίος, σε έκθεσή του το 2013 πρότεινε ανάμεσα σε άλλα: Να μειωθεί κατά 30% – 60% το ποσοστό του ΑΕΠ που καταβάλλεται για αναπηρικές συντάξεις και επιδόματα αναπηρίας. Το 2009 ήταν 1% και στόχος είναι να πέσει στο 0,4% (με το σημερινό ΑΕΠ, σημαίνει ψίχουλα). Δεν μπορεί κάποιος που είναι ικανός για οποιαδήποτε εργασία να λαμβάνει αναπηρική σύνταξη ή αναπηρικό επίδομα. Κανένα επίδομα ή αναπηρική σύνταξη πάνω από 500 ευρώ, δηλαδή ψίχουλα στην κυριολεξία, αν υπολογίσει κανείς τις τεράστιες ανάγκες που προκύπτουν από την αναπηρία τους. Δεν μπορεί να δίνεται σύνταξη ή επίδομα σε κάποιον που έχει οικογενειακό εισόδημα πάνω από ένα συγκεκριμένο όριο («σκαλοπάτι»). Τα περιουσιακά στοιχεία θα αποτελούν κριτήριο για αναπηρική σύνταξη ή επίδομα.
«Θα ενισχύσουν τα κίνητρα για τη δήλωση εργασίας και θα παράσχουν στοχευμένη βοήθεια σε υπαλλήλους ηλικίας 50-65 ετών, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος Εγγυημένου Εισοδήματος, έτσι ώστε να εξαλειφθούν οι κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις για πρόωρη συνταξιοδότηση, η οποία επιβαρύνει υπέρμετρα τα συνταξιοδοτικά ταμεία». Το ενδιαφέρον τους για τους ανέργους μετά την ηλικία των 50 ετών επικεντρώνεται στο πώς αυτές οι ηλικίες ανέργων θα συνεχίζουν να παραμένουν σε κάποια απασχόληση, αρκεί να μη βγούνε σε συνταξιοδότηση και επιβαρύνουν τα Ταμεία!

Οι συνέπειες του αντιασφαλιστικού … «εκσυγχρονισμού»

Η φράση της κυβέρνησης ότι «η Ελλάδα δεσμεύεται να συνεχίσει τον εκσυγχρονισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος» έχει ιδιαίτερο βάρος, αφού δεν αφορά κάποια επιμέρους ρύθμιση αλλά συνιστά άνευ όρων αποδοχή όλου του αντιασφαλιστικού οικοδομήματος που στήθηκε τα πέντε προηγούμενα χρόνια. Δηλαδή, οι μέχρι τώρα ανατροπές βαφτίζονται, χωρίς αιδώ, ως «εκσυγχρονισμός του συνταξιοδοτικού συστήματος», ο οποίος μάλιστα πρέπει να συνεχιστεί.
Αλλά τι αναγνωρίζει ως εκσυγχρονισμό που πρέπει να συνεχιστεί και άρα δεν αμφισβητεί, ούτε σκοπεύει να αλλάξει η σημερινή κυβέρνηση; Δε θα αναφερθούμε εδώ στα δεκάδες χαράτσια που αυθαίρετα επιβλήθηκαν στις συντάξεις που ήδη αποδίδονται, κύριες και επικουρικές, και πετσόκοψαν εισοδήματα για τα οποία είχαν πληρωθεί εισφορές και ιδρώτας δεκαετιών και στις «εισφορές αλληλεγγύης», όπως προκλητικά ονομάστηκαν. Χαράτσια, μάλιστα, που έφτασαν μέχρι και την κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης σε όλα τα ταμεία.
Θα σταθούμε, όμως, στο γεγονός ότι, την ώρα που επιβάλλονταν αυτά τα χαράτσια, στον αντίποδα νομοθετήθηκαν απαλλαγές προς τις επιχειρήσεις με μείωση των λεγόμενων εργοδοτικών εισφορών προς το ΙΚΑ, από το οποίο το κεφάλαιο ωφελείται ετησίως πάνω από 1 δισ. ευρώ, όταν κάθε μήνα ο μεγαλύτερος ασφαλιστικός Οργανισμός αναζητά να εξασφαλίσει την καταβολή των συντάξεων. Ομως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ όχι μόνο δε δεσμεύεται για την κατάργηση αυτών των προκλητικών απαλλαγών προς τις επιχειρήσεις αλλά ήδη εξετάζει και την απόδοση νέων προνομίων, προκειμένου -όπως λέει- να αποδεχτούν τη σταδιακή αύξηση του κατώτερου μισθού!
Με ανάλογα κόλπα, του τύπου ότι δε θα υπάρξουν «νέες μειώσεις συντάξεων» και «νέες αυξήσεις στα όρια ηλικίας», η κυβέρνηση επιχειρεί να «ξεχαστούν» και οι μειώσεις που επιβλήθηκαν αλλά και οι αυξήσεις στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και μάλιστα ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Οπως οι γυναίκες, που τους φορτώθηκε επιπλέον 5 χρόνια, για να «εξισωθούν» έτσι με τους άντρες, προς δόξαν του ευρωπαϊκού κοινωνικού κεκτημένου, οι μητέρες με ανήλικα, που έχασαν πλέον το δικαίωμα να βγαίνουν στη σύνταξη με τα ειδικά ηλικιακά όρια, φορτώνοντάς τες μέχρι και 17 χρόνια επιπλέον εργασίας, οι εργαζόμενοι στα ΒΑΕ, για τους οποίους αυξήθηκαν τα ηλικιακά όρια, ενώ δεκάδες χιλιάδες έχασαν εξολοκλήρου τη δυνατότητα αυτή, αφού από το καθεστώς των ΒΑΕ αποχαρακτηρίστηκαν μια σειρά κλάδοι, επαγγέλματα και ειδικότητες.
Ακόμα, όμως, ποιο σημαντική είναι η δέσμευση της συγκυβέρνησης ότι αποδέχεται τις μεγάλες ανατροπές που έγιναν με τους νόμους 3863 και 3865 του 2010, που καθορίζουν το «νέο ασφαλιστικό» για τον επόμενο μισό αιώνα και αφορούν όλους τους σημερινούς εργαζόμενους τουλάχιστον κάτω των 55 ετών αλλά και τις νέες γενιές που θα μπαίνουν στην παραγωγή. Το νέο αυτό μοντέλο, για το οποίο τόσο λαλίστατος ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ όταν ήταν στην αντιπολίτευση αλλά σήμερα δε βγάζει τσιμουδιά, προβλέπει: Σύνταξη στα 67 χρόνια ή μειωμένη (με μείωση 30%) στα 62 χρόνια. Δικαίωμα στην πλήρη σύνταξη μόνο με 12.000 ημέρες ασφάλισης ή 40 ολόκληρα χρόνια συνεχούς και ασφαλισμένης εργασίας, αντί της 35ετίας που ίσχυε πριν.
Ταυτόχρονα, ο νέος τρόπος υπολογισμού της σύνταξης οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια όχι σε συντάξεις αλλά σε προνοιακά βοηθήματα. Σύμφωνα με στοιχεία που είχε δώσει το ίδιο το υπουργείο Εργασίας, προκύπτει ότι σε κάθε 100 ευρώ σύνταξη που δίνονται σύμφωνα με αυτά που ίσχυαν μέχρι το 2010, στο νέο σύστημα θα χάνονται από 35 (στην καλύτερη περίπτωση) έως και 63 ευρώ!

Φτώχεια και των γονέων για τους δημόσιους υπάλληλους.

Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι από αυτούς που χαντακώθηκαν περισσότερο στη διάρκεια της κρίσης, με νόμους που περιλήφθηκαν σε όλα τα μνημόνια και σε όλους τους εφαρμοστικούς.
Η μειώσεις στους μισθούς τους ήταν απανωτές, καταργήθηκε ο 13ος και 14ος μισθός, μειώθηκαν δραστικά όλα τα επιδόματα, νομιμοποιήθηκε η εργασία στο Δημόσιο μέσω «δουλεμπορικών» για άνεργους ηλικίας 55 – 64 ετών, με επιχορήγηση από το κράτος, αυξήθηκε ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας και ο ενιαίος ορισμός του σε 40 ώρες, χωρίς αντίστοιχη αύξηση του μισθού, ήρθαν αντιμέτωποι με την εφεδρεία και τη διαθεσιμότητα, τους επιβλήθηκε νέο μισθολόγιο (από 1/11/2011), που εκτός της τεράστιας μείωσης στους μισθούς, έφερε και τη σύνδεση του μισθού με το νέο βαθμολόγιο, μπήκε στόχος για μείωση του προσωπικού κατά 100.000 περίπου υπαλλήλους, μειώθηκαν οι δαπάνες για υπερωρίες και άλλες πρόσθετες αμοιβές, αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κατά δύο χρόνια (από το 65ο στο 67ο) και άλλα.
Όλα αυτά είχαν ως συνέπεια οι δημόσιοι υπάλληλοι να χάσουν 5,5 μισθούς από το 2009 και σήμερα ο εισαγωγικός μισθός στο δημόσιο είναι στα 780 ευρώ μεικτά. Απέναντι σε όλα αυτά, η κυβέρνηση το μόνο που εγγυάται για τους δημόσιους υπάλληλους είναι τα σημερινά κατώτατα όρια στους μισθούς και ταυτόχρονα δεσμεύεται για στενότερη σύνδεση του μισθού με την παραγωγικότητα.
Γράφει, μεταξύ άλλων, η συμφωνία στο Γιούρογκρουπ, στο κεφάλαιο «Δημόσια Διοίκηση και διαφθορά»: «(Δεσμεύεται να) μεταρρυθμίσει το πλέγμα των μισθών του δημοσίου τομέα με σκοπό να αποσυμπιέσει την κατανομή των μισθών μέσω αύξησης της παραγωγής και κατάλληλων πολιτικών προσλήψεων χωρίς να μειώνονται τα τρέχοντα κατώτατα επίπεδα μισθών».
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι από τις όποιες προσλήψεις γίνουν και την αναδιάρθρωση στο μισθολόγιο «δε θα αυξηθεί ο λογαριασμός των μισθών του δημοσίου», που σημαίνει συνέχιση των προσλήψεων με το σταγονόμετρο. Ήδη, όπως αποκάλυψε την Παρασκευή ο «Ριζοσπάστης», μειώνονται κατά 10% οι προσλήψεις συμβασιούχων στην Τοπική Διοίκηση.
Κατά τα άλλα, η κυβέρνηση δεσμεύεται να «εξορθολογήσει τα μη μισθολογικά επιδόματα, για να μειωθούν οι συνολικές δαπάνες, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η λειτουργία του δημοσίου τομέα, σε συμμόρφωση προς τις βέλτιστες πρακτικές της ΕΕ», που σημαίνει παραπέρα μειώσεις στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων.
Δεσμεύεται, επίσης, να προωθήσει μέτρα που «θα βελτιώνουν τους μηχανισμούς προσλήψεων, θα ενθαρρύνουν τους αξιοκρατικούς διορισμούς σε διοικητικές θέσεις, θα παρέχουν πραγματική αξιολόγηση των υπαλλήλων και θα καθιερώνουν δίκαιες διαδικασίες για τη μεγιστοποίηση της κινητικότητας ανθρώπινων και άλλων πόρων εντός του δημόσιου τομέα». Δηλαδή, δύο από τους πυλώνες της «μνημονιακής» πολιτικής στο Δημόσιο, «αξιολόγηση» και κινητικότητα, διατηρούνται αυτούσιοι.

Άθικτος ο πυρήνας του αντεργατικού πλαίσιου

Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ πετάει πυροτεχνήματα για την αποκατάσταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την ίδια ώρα αφήνει ανέγγιχτους τους δεκάδες «μνημονιακούς» νόμους που αφορούν την αγορά εργασίας.
Ενδεικτικά μόνο, τα προηγούμενα χρόνια νομοθετήθηκε η επέκταση της «ενοικίασης» εργαζομένων από τους 18 στους 36 μήνες, η επέκταση των ανώτατων ορίων της «εκ περιτροπής εργασίας» από τους 6 στους 9 μήνες το χρόνο, η κατάργηση της προσαύξησης στο ωρομίσθιο της μερικής απασχόλησης σε περίπτωση υπερωρίας, η εισαγωγή των «ειδικών» επιχειρησιακών ΣΣΕ, με δυνατότητα απόκλισης από τις κλαδικές ΣΣΕ μέχρι το επίπεδο της ΕΓΣΣΕ.
Επίσης, θεσμοθετήθηκε η μείωση κατά 20% της αμοιβής της υπερεργασίας και κάθε μορφής υπερωριακής απασχόλησης, η επέκταση της ανώτατης διάρκειας των συμβάσεων ορισμένου χρόνου μετά από 3 διαδοχικές ανανεώσεις από τους 24 στους 36 μήνες, ενισχύθηκε η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, με την αύξηση του ημερήσιου χρόνου υπερωριακής απασχόλησης για διάστημα έξι μηνών, χωρίς να αμείβεται αντίστοιχα ως υπερωριακή απασχόληση και άλλα.
Τίποτα απ’ όλα αυτά, που συνιστούν «ψηφίδες» στη μεγάλη εικόνα της εργασιακής ζούγκλας, δεν πρόκειται να αλλάξει επί της ουσίας. Οποια μερεμέτια γίνουν στην εργατική νομοθεσία, σε καμιά περίπτωση δε συνιστούν αναπλήρωση έστω των απωλειών από την κρίση.
Υπό το φως των στοιχείων που περιγράψαμε πιο πάνω, αλλάζει και η οπτική με την οποία πρέπει να δουν οι εργαζόμενοι τις εξαγγελίες περί επαναφοράς του θεσμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων αλλά και τις σκόπιμα θολές υποσχέσεις για αύξηση του κατώτατου μισθού.
Γι’ αυτό το τελευταίο, η κυβέρνηση διατύπωσε στη συμφωνία με το Γιούρογκρουπ «την φιλοδοξία για εξορθολογισμό και σε βάθος χρόνου την αύξηση του κατώτατου μισθού με έναν τρόπο που θα διαφυλάσσει την ανταγωνιστικότητα και τις προοπτικές της απασχόλησης.
Η έκταση και το timing των αλλαγών στον κατώτατο μισθό θα γίνουν με διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Θεσμούς (συμπεριλαμβάνεται το ILO) και θα λάβει σοβαρά υπόψη τις συμβουλές ενός νέου ανεξάρτητου σώματος για το αν οι αλλαγές στους μισθούς είναι σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στην παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα».
Ενα πρώτο σχόλιο είναι ότι, ακόμα και αν αυξηθεί κατά κάτι ο κατώτατος μισθός, η εργασιακή ζούγκλα, που περιγράψαμε πιο πάνω, θα «εξαϋλώσει» την όποια αύξηση.
Σ’ αυτό συνηγορεί και η δέσμευση της κυβέρνησης προς τους εργοδότες ότι οποιαδήποτε αύξηση στον κατώτατο μισθό θα είναι προϊόν «κοινωνικού διαλόγου», θα γίνει σταδιακά και σε κάθε περίπτωση θα προηγηθούν μέτρα που απαλλάσσουν τις επιχειρήσεις από το επιπλέον «κόστος εργασίας». Δηλαδή, τις όποιες αυξήσεις στους μισθούς, θα τις πληρώσουν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι από την άλλη τσέπη!

Συνέχιση της «ευελφάλειας» με άλλο όνομα

Παρά τη «δημιουργική ασάφεια» που επικαλείται η κυβέρνηση για να κρύψει το πραγματικό περιεχόμενο της συμφωνίας, τα σημεία που αφορούν τα εργασιακά βγάζουν μάτι και αφήνουν ελάχιστα πράγματα στη φαντασία του αναγνώστη.
Ορισμένα παραδείγματα: Η κυβέρνηση, από τη μια, προπαγανδίζει την επαναφορά της νομοθεσίας για τις Συλλογικές Συμβάσεις και, από την άλλη, δεσμεύεται στο Γιούρογκρουπ «να προχωρήσει σε μια σταδιακή νέα προσέγγιση στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας με ισορροπία μεταξύ ευελιξίας και δικαιοσύνης».
Δεν μπορεί κανείς να μην κάνει συνειρμούς με την «ευελφάλεια» (ευελιξία με ασφάλεια – flexicurity) που επινόησε η ΕΕ και αποτέλεσε τον πυρήνα της στρατηγικής της ΕΕ για την απασχόληση και της Στρατηγικής της Λισαβόνα. Μάλιστα, από το 2007 συμπεριλήφθηκε στις βασικές κατευθύνσεις της Κομισιόν προς τα κράτη – μέλη, προκειμένου να διευρυνθούν οι κάθε είδους ελαστικές μορφές απασχόλησης.
Η εφαρμογή αυτών των πολιτικών στην Ελλάδα, που κλιμακώθηκε την περίοδο της κρίσης, έχει οδηγήσει συνοπτικά στα εξής αποτελέσματα:
Σύμφωνα με το ΣΕΠΕ, οι προσλήψεις με καθεστώς μερικής απασχόλησης αυξήθηκαν από το 2008 έως το 2013 κατά 161,21%, ενώ και οι προσλήψεις με καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας αυξήθηκαν, το ίδιο διάστημα, κατά 151,6%. Αντίθετα, οι προσλήψεις με καθεστώς πλήρους απασχόλησης μειώθηκαν από το 2009 κατά 20,56% και σήμερα μόλις μια στις δυο προσλήψεις γίνεται με αυτό το καθεστώς. Το διάστημα 2009 – 2013 οι μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρους απασχόλησης σε μερικής και εκ περιτροπής αυξήθηκαν επίσης κατά 214,96%.
Το ξεχαρβάλωμα αυτό στις εργασιακές σχέσεις έχει άμεση αντανάκλαση και στη διαμόρφωση των μισθών. Ετσι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΙΚΑ (Δεκέμβρης 2013) και χωρίς να πάρουμε υπόψη την ανασφάλιστη εργασία, 486.608 μισθωτοί ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ (από τα 1,6 εκατομμύρια μισθωτούς) είχαν μισθό από μερικές δεκάδες ευρώ, μέχρι 600 ευρώ μεικτά!
Δηλαδή, το 30% των μισθωτών που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ (σχεδόν τρεις στους δέκα) έχουν μηνιαίο εισόδημα αρκετά κάτω ή στα όρια περίπου ακόμα και αυτού του κατάπτυστου κατώτερου μισθού ενός ανειδίκευτου εργάτη (586 ευρώ μεικτά) που νομοθέτησε η κυβέρνηση για λογαριασμό των εργοδοτών. Μάλιστα, ένας στους δέκα μισθωτούς έχει μηνιαίο εισόδημα κάτω από τα 150 ευρώ μεικτά και ένας στους τέσσερις κάτω από τα 550 ευρώ!

Μηχανισμός καθήλωσης των μισθών

Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να θεσπίσει ένα «νέο ανεξάρτητο σώμα», που θα γνωμοδοτεί ώστε οι όποιες αυξήσεις στους μισθούς και ιδιαίτερα στον κατώτατο να είναι σε συνάρτηση με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Ο μηχανισμός αυτός θα είναι η «ομπρέλα» και θα διαμορφώνει την «οροφή» σε κάθε διαπραγμάτευση για τον κατώτατο μισθό. Θα είναι, δηλαδή, ένας πρόσθετος μηχανισμός για την επιβολή μισθών πείνας στους εργαζόμενους.
Άλλωστε, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρώτη η προηγούμενη συγκυβέρνηση φρόντισε να συγκροτήσει έναν τέτοιο μηχανισμό, με το νόμο 4172/2013 (θα ισχύει από τη 1/1/2017). Συγκεκριμένα, το άρθρο 103 («Διατάξεις για τον κατώτατο μισθό») του νόμου που ψήφισε η προηγούμενη συγκυβέρνηση, προβλέπει τα εξής:
– «(…) Το ύψος του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και νομοθετημένου ημερομισθίου θα πρέπει να καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άποψη της παραγωγικότητας, των τιμών, και της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, του ποσοστού της ανεργίας, των εισοδημάτων και μισθών». Η νέα συγκυβέρνηση ανακάτεψε κάπως τις λέξεις και όλα τα παραπάνω τα συμπύκνωσε στη φράση «εξελίξεις στην παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα».
– «Για τον ορισμό του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου διεξάγεται διαβούλευση μεταξύ των κοινωνικών εταίρων και της κυβέρνησης με την τεχνική και επιστημονική υποστήριξη εξειδικευμένων επιστημονικών, ερευνητικών και συναφών φορέων και εμπειρογνωμόνων, σε θέματα οικονομίας και ιδίως οικονομίας της εργασίας, κοινωνικής πολιτικής καθώς και εργασιακών σχέσεων (…)». Η …τεχνογνωσία από όλους τους παραπάνω φορείς θα παρέχεται στο εξής μέσα από το «νέο ανεξάρτητο σώμα» που υπόσχεται να συγκροτήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.
– Ο ίδιος νόμος περιγράφει ένα ευρύ φάσμα «κοινωνικών εταίρων» που θα συμμετέχουν στη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού (ΓΣΕΕ, εργοδοτικές ενώσεις) και προβλέπει τη συγκρότηση τριμελούς Επιτροπής για το συντονισμό της διαπραγμάτευσης κάθε χρόνο. Είναι αυτό που ο ΣΥΡΙΖΑ ονομάζει «διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους και τους Ευρωπαϊκούς και Διεθνείς Θεσμούς».

Χαμοζωή για τους άνεργους.

Σε ό,τι αφορά τους άνεργους, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεσμεύεται «να επεκτείνει και αναπτύξει τα υπάρχοντα σχέδια που παρέχουν προσωρινή απασχόληση στους ανέργους, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και όταν υπάρχουν δημοσιονομικά περιθώρια. Παράλληλα να αναβαθμίσει τα προγράμματα επιμόρφωσης των μακροχρόνια ανέργων».
Δεν υπάρχει πιο κυνική ομολογία ότι η χαμοζωή θα συνεχιστεί για τους σημερινούς άνεργους. Πολύ περισσότερο που η συγκυβέρνηση δε δεσμεύεται να καταργήσει κανέναν από τους νόμους των μνημονίων που έριξαν τους άνεργους στο καναβάτσο. Σημειώνουμε ενδεικτικά ορισμένες από τις βασικές ανατροπές τις προηγούμενης πενταετίας:
Αντικατάσταση του επιδόματος ανεργίας με την «επιταγή επανένταξης» των ανέργων, για την απασχόλησή τους σε επιδοτούμενες επιχειρήσεις. Καθιέρωση της ειδικής σύμβασης μαθητείας για νέους ηλικίας 15 – 18 ετών, με αμοιβή το 70% του γενικού κατώτατου μισθού. Μείωση της επιδότησης των ανέργων σε 450 ημερήσια επιδόματα ανά τετραετία από το 2011 και σε 400 κατά το διάστημα 2012 – 2015. Ανώτατο πλαφόν 35 εκ. ευρώ στη συνολική δαπάνη για το επίδομα των μακροχρόνια ανέργων.
Η συμφωνία του ΣΥΡΙΖΑ για τους ανέργους, συνιστά ταυτόχρονα παραδοχή ότι κανένα μείγμα διαχείρισης δεν μπορεί να εξαλείψει την ανεργία στον καπιταλισμό και πως η «μοίρα» των ανέργων είναι να προσφέρονται μέσω των διαφόρων προγραμμάτων στην εργοδοσία ως φτηνή εργατική δύναμη…

Δεν υπάρχουν σχόλια: