Άρχισε το πλιάτσικο

του Γιώργου Δελαστίκ

Πανέτοιμοι να πετάξουν στα πιράνχας του ιδιωτικού τομέα τη δημόσια περιουσία για να την κατασπαράξουν είναι οι πολιτικοί εγκληματίες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, αυτή τη φορά με την ευγενική χορηγία των «παρασίτων» της ΔΗΜΑΡ. Αφού οι πολιτικοί ληστές των δύο κομμάτων της κυβέρνησης Παπαδήμου λεηλάτησαν τα ασφαλιστικά ταμεία με το περιβόητο «κούρεμα» και ρήμαξαν τους μισθούς και τις συντάξεις και ο κόσμος τους ξαναψήφισε αντί να τους πετάξει στον εκλογικό Καιάδα, τώρα έχουν έρθει αποφασισμένοι να ολοκληρώσουν το έργο τους, ξεπουλώντας ηλεκτρικό, νερό, λιμάνια, σιδηροδρόμους και γενικά τα πάντα έναντι πινακίου φακής. Άξιος ο μισθός τους.

Η Ιδρυση της Γ΄ Διεθνούς

Ο Λένιν στο βήμα του 3ου Συνεδρίου της Γ' Διεθνούς

Στις 2 - 6 Μάρτη του 1919 έγινε το πρώτο ιδρυτικό συνέδριο της Γ΄ Διεθνούς. Με την έναρξη του πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου η Β' Διεθνής, που υπήρχε από το 1889 με επικεφαλής οπορτουνιστές ηγέτες είχε πια χρεοκοπήσει ολοκληρωτικά. Ο Β.Ι. Λένιν έθεσε σκοπό την ίδρυση της νέας, ξεκαθαρισμένης από τον οπορτουνισμό Διεθνούς και άρχισε αγώνα για τη συσπείρωση όλων των επαναστατικών, διεθνιστικών στοιχείων στο διεθνές εργατικό κίνημα. Ολα τα επαναστατικά διεθνιστικά στοιχεία συσπειρώθηκαν γύρω από το προλεταριακό κόμμα που υπήρχε στη Ρωσία, το κόμμα των Μπολσεβίκων.Η νίκη της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης στη Ρωσία ήταν και νίκη του Μαρξισμού ενάντια στο ρεφορμισμό. Σήμανε ορμητική ανάπτυξη του επαναστατικού εργατικού κινήματος σε όλο τον κόσμο. Χάρη στην επίδραση της Μεγάλης Οχτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης και κάτω από την ιδεολογική καθοδήγηση του μαρξισμού - λενινισμού, η ίδρυση σε πολλές χώρες κομμουνιστικών κομμάτων δημιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για την ίδρυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς.

ΚΑΤΙΝ: Πώς και γιατί οι χιτλερικοί εκτέλεσαν τους Πολωνούς αξιωματικούς

Η Βαρσοβία μετατράπηκε από τους Γερμανούς σε ερείπια

Παραμονές του γιορτασμού της 60^ης επετείου της Νίκης του σοβιετικού λαού στο Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο, και ενάντια στους νικητές ετοιμάζεται προβοκάτσια πρώτου μεγέθους, για να ρίξει στη γκεμπελική λάσπη τη Μέρα της Νίκης και όλο το ηρωικό παρελθόν.

Η αρχή της προβοκάτσιας βρίσκεται στην πλαστογράφηση από τους Γερμανούς και τους «Πολωνούς του Λονδίνου», το 1943, της λεγόμενης «υπόθεσης Κατίν».

Μια μικρή ιστορία για ασφάλειες

Από το βιβλίο «Διόρθωση παλιών μύθων και άλλες ιστορίες»

Γρηγοριάδης Κώστας

ΕΝΑΣ χρηματιστής ονόματι Κίκελμαν, που εδώ και πολύ καιρό βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, αναγκάστηκε υπό την επήρεια του άγχους του, που όλο και μεγάλωνε, να κάνει ό,τι ήταν ανθρώπινα δυνατό στη διάρκεια μιας βδομάδας, για να τονώσει την αυτοπεποίθησή του που κατέρρεε και για να κατεβάσει κάποια ιδέα ικανή να τον ξελασπώσει. Προς το τέλος αυτής της βδομάδας είχε οριστικά αφήσει πίσω του το μπαρ του ξενοδοχείου Αντλον, όπως και το μπαρ του Μπρίστολ και πολλά άλλα παρεμφερή στέκια, χωρίς να έχει πετύχει το παραμικρό αποτέλεσμα. Αλλού είχε ερεθίσει το μυαλό του με δυνατά αμερικάνικα ντρινκς, αλλού το είχε καταπραΰνει με υπερβολική δόση καφέ, είχε μαστιγώσει τη θαμπωμένη όρεξή του για ζωή με κάθε είδους τζαζ, είχε κάνει ντου στο καμπαρέ Ντερ Κόμικερ κι είχε παρακολουθήσει εξαντλητικά κάθε επιθεώρηση που παιζόταν στην πόλη, αναζητώντας την πνευματική γονιμοποίησή του - και από το χάραμα ως τα μεσάνυχτα δεν κατάφερε ν' ανακαλύψει μεταξύ ουρανού και γης τίποτα που να μπορείς να το πουλήσεις με κάποιο κέρδος, αν δεν ήσουν ιδιοκτήτης του. Προσγειώθηκε έτσι στην μπιραρία του Ασινγκερ.Εδώ ένιωσε τη σκοτεινή ώθηση ν' αντλήσει παρότρυνση για τη ζωή απ' τον απλό λαό, που ακόμα πάλευε για να επιβιώσει με μέσο αυτό που τα βιβλία ονόμαζαν δουλιά - όπως ο Ανταίος επιδίωκε την επαφή του με τη γη. Μετά από δυο ώρες εξουθενωτικού στρογγυλοκαθίσματος κατέληξε ότι το μόνο αξιοπαρατήρητο ήταν ένας ζητιάνος που καθόταν σ' ένα γειτονικό τραπέζι πίσω από ένα μικρό ποτήρι μπίρα.

Το ξαναγράψιμο της ιστορίας του Εμφυλίου

Τα τελευταία χρόνια έχει ενταθεί η προσπάθεια για την παραχάραξη της ιστορίας βασικών στιγμών της ταξικής πάλης στη χώρα μας. Η επίθεση περιλαμβάνει τα νέα βιβλία Ιστορίας σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος, ταινίες και ντοκιμαντέρ αναφορικά με την ιστορία του εμφύλιου πολέμου και φυσικά την απόπειρα καθιέρωσης μιας κυρίαρχης ιστοριογραφίας που θα δυσφημεί την ταξική πάλη, τους αγώνες του εργατικού και του λαϊκού κινήματος.

Διόλου τυχαία, ως επίκεντρο της επίθεσης επιλέγουν τη δεκαετία του '40, που σημαδεύτηκε από μια πρωτόγνωρη ριζοσπαστικοποίηση των μαζών και ειδικότερα τον ταξικό εμφύλιο πόλεμο, την κορύφωση της ταξικής πάλης στην Ελλάδα.
Την επιτυχία που επιδιώκει αυτή η επίθεση, τη στηρίζουν στη νίκη της αντεπανάστασης και στη συνεπαγόμενη υποχώρηση του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος.
Η δημοσίευση του βιβλίου «Βρετανική πολιτική και αντιστασιακά κινήματα στην Ελλάδα - Η απόρρητη έκθεση του ταγματάρχη J. Wallace (1943)»¹πυροδότησε έναν καινούριο κύκλο αντιπαράθεσης σε σχέση με την ιστορική καταγραφή των ριζών του εμφύλιου πολέμου. Σε μια σύγκρουση από εφημερίδων και συνεδρίων, παρατάσσονται από τη μια πλευρά οι αυτοαποκαλούμενοι εκπρόσωποι του «νέου κύματος» (βλ. Καλύβας, Μαραντζίδης, Μακρής - Στάικος, κ.ά.), οι οποίοι προσπαθούν να πλασάρουν την αντικομμουνιστική ιστοριογραφία των δεκαετιών του '50 και του '60 κάτω από καινούριο επιστημονικοφανές περιτύλιγμα, και από την άλλη οι υποστηρικτές της ρεφορμιστικής οπορτουνιστικής ιστοριογραφίας του εμφύλιου πολέμου που επικρατεί από τη δεκαετία του '80 (βλ. Νικολακόπουλος, Φλάισερ, Κρεμμυδάς, κ.ά.).

Οταν το μάθημα της Ιστορίας «ξεχνάει» και διαστρεβλώνει...

Η Ιστορία του Β` Παγκοσμίου Πολέμου, του «ΟΧΙ» και της Αντίστασης στο σχολείο

Τα Δεκεμβριανά δε θεωρείται απαραίτητο να είναι στην εξεταστέα ύλη της Γ` Λυκείου στο μάθημα της Ιστορίας...

Η διδασκαλία της Ιστορίας στα σχολεία είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα στην εκπαίδευση, αφού από εκεί ο νέος άνθρωπος έχει την πρώτη του γνώση για τη σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν. Από εκεί θα ξεκινήσει την αναζήτηση στην Ιστορία και γι' αυτό διαμορφώνει - σε μεγάλο βαθμό - αντιλήψεις για την ιστορική πραγματικότητα. Φυσικά, η Ιστορία - ως σχολικό μάθημα - είναι άμεσα συνδεδεμένη με την κυρίαρχη άποψη για το πώς συνέβησαν τα οποιαδήποτε γεγονότα. Η κυρίαρχη τάξη είναι αυτή, λοιπόν, που διαμορφώνει το πρόγραμμα, τα βιβλία και τον τρόπο διδασκαλίας.

Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα με την παρουσίαση των γεγονότων του Β` Παγκοσμίου Πολέμου, του μεγάλου «ΟΧΙ» και την Αντίσταση του ελληνικού λαού. Με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτώβρη, ο «Ρ» σήμερα θα προσπαθήσει να δείξει πώς το κύριο βιβλίο, απ' όπου διδάσκεται η σύγχρονη Ιστορία του τόπου, διαστρεβλώνει ή «αγνοεί» πραγματικότητες συγκεκριμένων γεγονότων.

Το βιβλίο αυτό διδάσκεται στη Γ` Λυκείου με τίτλο «Ιστορία νεότερη και σύγχρονη» (τεύχος Γ`) στο δεύτερο μέρος της σχολικής χρονιάς. Το βιβλίο μπορεί να μην έχει «χοντροκομμένες» αναλήθειες όπως παλιότερα, αλλά δεν ξεφεύγει απ' την περιγραφή που «πρέπει» να γίνεται...

Περιορισμένη, αποσπασματική και...

ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ 1919 - 1922 (1)

Η δράση του ΣΕΚΕ (ΚΚΕ), οι ελληνικές αστικές πολιτικές δυνάμεις και τα ιμπεριαλιστικά κράτη

Ελληνες αιχμάλωτοι -1922

Μια από τις τραγικότερες σελίδες της νεότερης Ιστορίας του λαού μας είναι η Μικρασιατική Καταστροφή, τον Αύγουστο του 1922. Καταστροφή στην οποία οδήγησε η τυχοδιωκτική εκστρατεία της άρχουσας τάξης της Ελλάδας που ξεκίνησε στα μέσα του Μάη 1919 με την απόβαση ελληνικού στρατού στη Σμύρνη.

Τη μικρασιατική εκστρατεία πρέπει να την προσεγγίσουμε ως μια πολεμική ενέργεια, ενταγμένη στο διεθνές ιμπεριαλιστικό πλαίσιο, που διαμορφωνόταν με βάση τα αποτελέσματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι νικήτριες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Αντάντ, (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία), επιβουλεύονταν τα πετρέλαια της Μοσούλης και, επομένως, ήθελαν να εδραιώσουν τις θέσεις τους και στην περιοχή του οθωμανικού κράτους. Γεγονός που συνεπαγόταν και ενέργειες για το διαμελισμό του. Γι' αυτό το σκοπό χρησιμοποίησαν και τον ελληνικό στρατό. Ταυτόχρονα, το εθνικοαπελευθερωτικό, αστικοδημοκρατικό επαναστατικό κίνημα στην Τουρκία, με επικεφαλής το Μουσταφά Κεμάλ, συγκροτεί κυβέρνηση στην Αγκυρα στις 23 Απρίλη του 1920 και έρχεται σε πλήρη ρήξη με τον σουλτάνο. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αντιλαμβανόμενες ότι ο σουλτάνος δεν είναι σε θέση να τσακίσει την επανάσταση, βάζουν μπρος το στρατιωτικό σχέδιο, με κύρια δύναμη τον ελληνικό στρατό, αλλά και τα δικά τους στρατεύματα. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του Κεμάλ δε φέρνουν αποτέλεσμα. Ετσι στις 10 Αυγούστου 1920, υπογράφεται στις Σέβρες της Γαλλίας η Συνθήκη των Σεβρών, που ουσιαστικά ενίσχυε την αποικιακή υποδούλωση της Τουρκίας. Η κυβέρνηση Βενιζέλου ανέλαβε την επιβολή της συγκεκριμένης Συνθήκης, η οποία απορρίφτηκε από την κυβέρνηση Κεμάλ. Ετσι, γενικεύτηκε, ουσιαστικά, ο πόλεμος στο μέτωπο της Μικράς Ασίας ο οποίος τυπικά ξεκίνησε το Μάη του 1919.

1919: Ελληνικά στρατεύματα στη Σμύρνη

Στις 2 Μάη (15 με το νέο ημερολόγιο) 1919, ελληνικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στη Σμύρνη ύστερα από απόφαση του Ανωτάτου Συμμαχικού Συμβουλίου του Συνεδρίου των Παρισίων. Η εκστρατεία είχε ξεκινήσει. Το τραγικό της τέλος, όμως, ήταν προδιαγεγραμμένο.

Η ίδρυση της Διεθνούς Ενωσης Εργατών

Εικόνα από βαφείο υφασμάτων της εποχής

Στα τέλη Σεπτέμβρη του 1864, στην Αίθουσα του Αγίου Μαρτίνου στο Λονδίνο, εκπρόσωποι εργατικών Οργανώσεων από την Αγγλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία και την Ιρλανδία ίδρυσαν τη Διεθνή Ενωση Εργατών, το πρώτο στην ιστορία παγκόσμιο κόμμα του Προλεταριάτου. «Η Πρώτη Διεθνής - γράφει ο Isaiah Berlin¹ - γεννήθηκε εντελώς απροσδόκητα», αλλά τα ιστορικά στοιχεία που συνθέτουν την πορεία ανάπτυξης του εργατικού κινήματος εκείνη την εποχή μάλλον δε δικαιώνουν έναν τέτοιο ισχυρισμό. Τίποτα, άλλωστε, στην Ιστορία δεν ξεπηδάει απροσδόκητα, τυχαία ή μονομιάς. Το απροσδόκητο, το τυχαίο, το αναπάντεχο, το ξαφνικό, στην ουσία, εκφράζουν την επιφανειακή πλευρά των πραγμάτων, ενώ μπορούν να ερμηνευτούν ολοκληρωμένα, μόνον αν τα δει κανένας στο πλαίσιο της ιστορικής αναγκαιότητας μιας εποχής. Υπό αυτήν την έννοια, η ολοκληρωμένη έκφραση του διεθνισμού του προλεταριάτου μέσα από μια παγκόσμια εργατική οργάνωση - με τον τρόπο και τη μορφή που συντελέστηκε στα 1864 - απαντούσε στην ιστορική αναγκαιότητα της ταξικής πάλης, όπως αυτή είχε αναπτυχθεί στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Ας δούμε πώς.

Η Κομμούνα του Παρισιού

Η ανακήρυξη της Παρισινής Κομμούνας, 18 Μάρτη 1871

«Το Παρίσι των εργατών με την Κομμούνα του θα γιορτάζεται πάντα σαν δοξασμένος προάγγελος μιας νέας κοινωνίας. Τους μάρτυρές της, τους έχει κλείσει μέσα στη μεγάλη της καρδιά η εργατική τάξη. Τους εξολοθρευτές της, τους κάρφωσε κιόλας η ιστορία στον πάσσαλο της ατίμωσης απ' όπου δεν μπορούν να τους λυτρώσουν μήτε όλες οι προσευχές των παπάδων τους». (Κ. Μαρξ, «Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 102).Στις 18 Μάρτη του 1871, η κόκκινη σημαία των εργατών υψώνεται στο δημαρχείο του Παρισιού. Η γέννηση της Κομμούνας, μέσα από τις φωτιές του Γαλλο-Πρωσικού πολέμου (1870-1871), αποτελεί γεγονός. Γεγονός που, ακόμη και σήμερα, 137 χρόνια μετά, στοιχειώνει τους αστούς. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, το προλεταριάτο παίρνει στα χέρια του την εξουσία.
Πώς, όμως, φτάσαμε σε αυτή την κοσμοϊστορική στιγμή; Τι ήταν αυτό που οδήγησε την εργατική τάξη του Παρισιού σε αυτή την «έφοδο προς τον ουρανό», όπως θα έγραφε και πάλι ο Μαρξ; Ποιες αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες τροφοδότησαν τούτη την εξέλιξη;
Για να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα, θα πρέπει να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή, όχι μόνο στις 70 μέρες που κράτησε η Κομμούνα, αλλά και στα προηγούμενα χρόνια.

ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ

Οι πρώτοι γιορτασμοί στην Ελλάδα

Συγκέντρωση εργατών και αγροτών στη Λιβαδειά το Μάη του 1919

Στις 20 Ιούλη του 1889, το ιδρυτικό συνέδριο της Δεύτερης Διεθνούς κατέληξε σε μια απόφαση που σφράγισε την ιστορία του εργατικού κινήματος σε ολόκληρο τον κόσμο. «Σκοπός μας - έλεγε η απόφαση¹- είναι να οργανωθεί μια μεγαλειώδης διαδήλωση σε συγκεκριμένη ημερομηνία, με τέτοιο τρόπο ώστε ταυτόχρονα σ' όλες τις χώρες και σ' όλες τις πόλεις, την ίδια συμφωνημένη ημέρα, οι εργάτες να απαιτήσουν απ' τις δημόσιες αρχές να μειώσουν με νόμο την εργάσιμη ημέρα στις οκτώ ώρες και να εφαρμόσουν στην πράξη τις υπόλοιπες αποφάσεις του Συνεδρίου του Παρισιού. Εχοντας υπόψη το γεγονός ότι μια παρόμοια διαδήλωση έχει ήδη αποφασιστεί για την 1η Μαΐου 1890 από την Αμερικάνικη Ομοσπονδία Εργασίας στο Συνέδριό της, το οποίο συνήλθε στο Σαιντ Λούις τον Δεκέμβριο του 1888, η ημερομηνία αυτή υιοθετείται και για την διεθνή διαδήλωση. Οι εργάτες των διαφόρων χωρών θα πρέπει να οργανώσουν την διαδήλωση αυτή σύμφωνα με τις συνθήκες που τους έχουν επιβληθεί απ' την συγκεκριμένη κατάσταση κάθε χώρας». Ετσι γεννήθηκε η Εργατική Πρωτομαγιά. Ομως δε γεννήθηκε τυχαία, ούτε αυθαίρετα επιλέχθηκε η 1η Μάη κάθε έτους να είναι η μέρα όπου η εργατική τάξη σε όλο τον πλανήτη θα απεργεί και θα διεκδικεί μαχητικά την ικανοποίηση των αιτημάτων της. Λίγα χρόνια πριν το συνέδριο του Παρισιού, η εργατική τάξη των Ηνωμένων Πολιτειών σφράγιζε ανεξίτηλα την Πρωτομαγιά με τα χρώματα της ταξικής πάλης που διεξάγει το προλεταριάτο κατά των αστών.

ΛΑΥΡΙΟ - Η πόλη όπου ανδρώθηκε η εργατική τάξη

Σύντομη ιστορία της εργατούπολης απ' τις πρώτες απεργίες μέχρι τις μέρες μας

Ξυλοδέτες (μποσκαδόροι) σε στοά μεταλλείου στο Λαύριο

Λαύριο. Πόλη ιστορική. Τα χώματά της ποτίστηκαν με αίμα. Η ανάσα της έσμιξε με τα φουγάρα των εργοστασίων. Τα βουνά της σκάφτηκαν από χέρια εργατών. Το λιμάνι της πατήθηκε απ' τ' άρβυλα των βασανισμένων. Πέρασε τις νύχτες της, μαζί με τις χαροκαμένες μάνες. Τις μέρες της, μέσα στα λαγούμια. Στα σπλάχνα της ακόμη νιώθει τα σκελετωμένα ροζιασμένα χέρια των εργατών, αφουγκράζεται τις καυτές, όλο κόπο, ανάσες τους. Απ' τα ορυχεία της, πια, δε βγαίνει άργυρος ή μόλυβδος, αλλά τα φαντάσματα του παρελθόντος και του μέλλοντος - αυτά που δεν αφήνουν κανένα Σερπιέρι να κοιμηθεί. Λαύριο. Πόλη εργατών. Πόλη εξεγερμένων...

* * *

Στο Λαύριο και γενικότερα στη Λαυρεωτική - Καμάριζα, Κερατέα, Καλύβια - είχαμε την ίδρυση της πρώτης βαριάς βιομηχανίας στο νέο ελληνικό κράτος, που προέκυψε μετά την Επανάσταση του 1821. Στην περιοχή αυτή συγκεντρώθηκε πληθυσμός απ' όλα τα μέρη του πρώτου ελληνικού κράτους για να δουλέψει στα μεταλλεία.

Μαζί με την πρώτη χρηματιστηριακή απάτη στην Ελλάδα, που σχεδίασαν ο Σερπιέρι, ο Συγγρός και η κυβέρνηση, έχουμε και τα πρώτα σκιρτήματα της ταξικής πάλης, τις πρώτες μεγάλες απεργίες. Ολ' αυτά μαζί αποτελούν το κεφάλαιο της σύγχρονης ιστορίας μας που ονομάστηκε συμβολικά «Λαυρεωτικά» ή «Λαυριακά».
Μέσ' απ' αυτούς τους αγώνες οι εργάτες του Λαυρίου αποκτούν σιγά - σιγά ταξική συνείδηση, ότι δηλαδή άλλος κόσμος είναι αυτοί που δουλεύουν όλη μέρα στις ανήλιαγες στοές και βγάζουν απ' το χώμα το ασήμι και άλλος κόσμος, άλλη τάξη είναι ο Σερπιέρι, ο Συγγρός και οι μπιστικοί τους.

Πώς γεννήθηκε η σύγχρονη εργατούπολη του Λαυρίου

Το 1864 αξιοποιούνται ξανά τα αρχαία ορυχεία αργύρου, για την εκμετάλλευση μολύβδου. Το 1869 οι κάτοικοι του Λαυρίου είναι 3.000, εκ των οποίων οι 1.500 ανήκουν στην εργατική τάξη. Το 1900 φτάνουν τους 10.864, εκ των οποίων οι 9.000 (!) είναι εργαζόμενοι. Η συγκέντρωση του πληθυσμού προκύπτει από την εξωτερική και εσωτερική μετανάστευση. Ειδικευμένοι εργάτες από Ιταλία και Γαλλία έρχονται στα μεταλλεία του Λαυρίου, μαζί με Ελληνες αγρότες και μικροκαλλιεργητές που γίνονται ανειδίκευτοι προλετάριοι με όνειρο να ξαναγυρίσουν στη γη τους.

Ανοδος μεταλλωρύχου στο φρέαρ «Σερπιέρι» στο Λαύριο

Η ελληνική αστική τάξη είναι κυρίως προσανατολισμένη στο εμπόριο και τη ναυτιλία. Ωστόσο, το ελληνικό αστικό κράτος προσπαθεί να προχωρήσει την εκβιομηχάνισή του με προσέλκυση ξένων και παροικιακών κεφαλαίων. Ειδικά από το 1870 και μετά, η διεθνής κρίση και η ανάδυση εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων συμβάλλουν αποφασιστικά στον προσανατολισμό του κεφαλαίου της διασποράς προς την ελληνική βιομηχανία, έστω και αποσπασματικά.Ενδεικτικά να αναφέρουμε ορισμένους σταθμούς της εξορυκτικής και μεταλλουργικής δραστηριότητας στο Λαύριο:

• 1860: Πρώτες επίσημες εκτιμήσεις του μεταλλειολόγου επιστήμονα Κορδέλλα, για τις ποσότητες σκωριών.
• 1864: Σύσταση εταιρείας Ρου - Σερπιέρι - Παχύ, στη Μασσαλία.
• 1865: Πρώτη εξόρυξη στην Καμάριζα.
• 1873: Σύσταση Ελληνικής Εταιρείας Μεταλλουργείων Λαυρίου (Συγγρός, Σερπιέρι, Βαλτατζής κ.ο.κ.), με 40 χρόνια ζωής.
• 1875: Ιδρυση Γαλλικής Εταιρείας, με σχεδόν έναν αιώνα ζωής.

Από την πρώτη στιγμή της λειτουργίας των εταιρειών, γίνεται φανερό ότι η ταξική πάλη που ξεκινούσε θα ήταν ανελέητη. Οι ιδιοκτήτες των εταιρειών, για να δημιουργήσουν κλίμα συναίνεσης και να ελέγξουν την εργατική τάξη, υιοθετούν ένα πατερναλιστικό χαρακτήρα που μεταφράζεται σε κατασκευή σπιτιών, στη δημιουργία ενός πρωτόγονου δικτύου περίθαλψης, στη θεμελίωση ναών, για την ιδεολογική χειραγώγηση των εργατών κλπ. Ωστόσο, η ανάγκη να εντατικοποιείται η εργασία, επιβάλλει την παρουσία ακόμη και ιδιωτικού στρατού και φυλάκων. Η ίδρυση Αστυνομικού Τμήματος το 1871 αποτελεί εύλογα μια από τις πρώτες υπηρεσίες που «προσφέρει» το κράτος στη νεαρή πόλη του Λαυρίου.

Χειροδιαλογή μεταλλευμάτων στο μεταλλοπλύσιο της Γαλλικής Εταιρείας CFML στον Κυπριανό του Λαυρίου

Τι συμβαίνει, όμως, στα ορυχεία του Λαυρίου; Οι συνθήκες, που επικρατούν, μπορούν να συγκριθούν μόνο με τους σκλάβους των αρχαίων δουλοκτητικών κοινωνιών. Ο χρόνος εργασίας φτάνει τις 12 ώρες, με νυχτερινή εργασία στις καμίνους και φτωχή διατροφή. Η βαριά δουλειά προκαλεί θανατηφόρα ατυχήματα και μολυβδίαση, η οποία θερίζει. Το 1896, ο μέσος όρος ζωής στα ορυχεία φτάνει τα 21,5 χρόνια και το 1906 τα 18,5 χρόνια.

Ενα σκάνδαλο που θυμίζει πολλά

Σε αυτό το σημείο αξίζει να κάνουμε μια σύντομη μνεία σε μια απ' τις μεγαλύτερες χρηματιστηριακές απάτες στη χώρα μας, που σχετίζεται άμεσα με τα μεταλλεία του Λαυρίου. Ηταν το 1873, πριν ακόμη την ίδρυση του Χρηματιστηρίου.
Στις 8 Μαρτίου 1873 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η σύσταση της εταιρείας Μεταλλουργεία Λαυρίου, υπό τον μεγαλοεπιχειρηματία απ' την Κωνσταντινούπολη Ανδρ. Συγγρό και 50.000 μετοχές - από σύνολο 100.000 - διατέθηκαν στο κοινό έναντι 50 δραχμών. Εργαζόμενοι και φτωχοί άνθρωποι απ' όλη τη χώρα πουλούν κτήματα, δίνουν τα τελευταία τους χρήματα, προκειμένου να πάρουν ένα απ' τα «μαγικά χαρτάκια» που πίστευαν ότι θα τους δώσουν πλούτο και χρήμα, μιας και νόμιζαν ότι θα έχουν μερίδιο στην εκμετάλλευση της πλούσιας λαυρεωτικής γης. Σύντομα, η τιμή πώλησης φτάνει τις 200 δραχμές, δηλαδή 400% (!) πάνω απ' την αρχική τιμή.

Μεταλλωρύχοι στην είσοδο μεταλλευτικής στοάς στην Πλάκα Λαυρίου το 1898

Το «κραχ» δεν άργησε να έρθει. Το Νοέμβρη του 1873, η τιμή πέφτει κάτω απ' τις 50 δραχμές - και πλέον το «μαγικό χαρτάκι» ήταν άχρηστο. Οι ιδρυτές της εταιρείας (Συγγρός κλπ.) πούλησαν τις μετοχές τους, στην ανώτερη δυνατή αξία, έχοντας τεράστια κέρδη! Τον μεθεπόμενο χρόνο - 1875 - ιδρύεται η Γαλλική Εταιρεία, που θα εκμεταλλεύεται τα μεταλλεία του Λαυρίου για περισσότερο από έναν αιώνα...

Η πρώτη περίοδος: Μέχρι το 1918

Στην πρώτη αυτή περίοδο, από το 1860 μέχρι και την ίδρυση του ΣΕΚΕ και της ΓΣΕΕ, στα 1918, έχουμε την ίδρυση των πρώτων επαγγελματικών σωματείων, που δεν έχουν ακόμη καθαρή κατεύθυνση, ούτε αναπτυγμένη ταξική αλληλεγγύη, ούτε, πολύ περισσότερο, σαφή ταξικό χαρακτήρα. Ωστόσο, αποτελούσαν ένα πολύ σοβαρό βήμα στην οργάνωση της εργατικής τάξης. Με την εμφάνιση, λοιπόν, αυτών των σωματείων και τη δράση τους έχουμε τις πρώτες απεργίες. Στην ουσία, οι πρώτες αυτές εργατικές οργανώσεις παρέμειναν μέχρι το 1910 περίπου φιλανθρωπικά και αλληλοβοηθητικά σωματεία, που αποδίδουν πρωταρχική σημασία στην ευημερία των μελών τους και στη δημιουργία αλληλοβοηθητικών ταμείων.

ΝΑΤΟ - Η ιστορία του πιο βρώμικου ιμπεριαλιστικού συνασπισμού καταστολής των λαών

ΝΑΤΟική άσκηση το καλοκαίρι του 2000 στην Κυπαρισσία

Στις 4 Απρίλη 1949 οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, του Βελγίου, του Καναδά, της Δανίας, της Ισλανδίας, του Λουξεμβούργου, της Νορβηγίας, της Ολλανδίας και της Πορτογαλίας υπέγραψαν το Σύμφωνο του Βόρειου Ατλαντικού και ίδρυσαν τον Οργανισμό του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (North Atlantic Treaty Organization - ΝΑΤΟ). Ο συγκεκριμένος στρατιωτικοπολιτικός συνασπισμός προετοιμαζόταν μερικά χρόνια πριν, δηλαδή στο τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι προετοιμασίες

Αύγουστος 1945: Αν και ο πόλεμος ουσιαστικά έχει τελειώσει (ήδη στις 9 του Μάη είχε υπογραφεί η άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας, ενώ και η Ιαπωνία ετοιμαζόταν να υπογράψει ανάλογη συνθήκη), οι Αμερικανοί προπαγανδίζοντας την αναγκαιότητα να δοθεί «η χαριστική βολή» στην Ιαπωνία, δοκιμάζουν την ατομική βόμβα σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι. Το γεγονός ότι ήδη η Ιαπωνία είχε ηττηθεί, αλλά και ότι οι δύο ατομικές βόμβες δεν έπεσαν σε στρατιωτικούς στόχους, έδειχνε ότι άλλος ήταν ο σκοπός των ΗΠΑ. Αντικειμενικά, η πορεία διαμόρφωσης του μεταπολεμικού κόσμου ήταν αντικείμενο οξύτατης διαπάλης ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό. Και εκφραζόταν και πριν την έναρξη του πολέμου και στη διάρκειά του. Η προετοιμασία της ιμπεριαλιστικής Γερμανίας για πόλεμο στηρίχτηκε στα κεφάλαια των άλλων ιμπεριαλιστικών κρατών, (Αγγλίας, ΗΠΑ, Γαλλίας), αντιπάλων της στον πόλεμο, με στόχο την επίθεση στην ΕΣΣΔ, την καταστροφή του πρώτου στον κόσμο σοσιαλιστικού κράτους και το μοίρασμά του, όπως και το ξαναμοίρασμα άλλων εδαφών, ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κράτη. Αλλά η Γερμανία έκανε πόλεμο πρώτα ενάντια στα αντίπαλα σ' αυτήν ιμπεριαλιστικά κράτη στην Ευρώπη.

Κατεστραμμένα κτίρια στο Βελιγράδι από τους ΝΑΤΟικούς βομβαρδισμούς το 2001

Η διαμόρφωση του αντιχιτλερικού συνασπισμού (ΕΣΣΔ - ΗΠΑ - Αγγλία), μετά την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, ήταν ένας προσωρινός συμβιβασμός των ιμπεριαλιστικών αυτών κρατών με το σοσιαλισμό, αλλά το ζήτημα της διαμόρφωσης και της εξέλιξης του μεταπολεμικού κόσμου ήταν αντικείμενο διαπάλης και εντός του αντιχιτλερικού συνασπισμού. Και δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Ο προσωρινός συμβιβασμός δεν καταργούσε την ταξική αντιπαράθεση ανάμεσα στα δυο συστήματα. Αυτή υπάρχει, είναι αντικειμενική.Ο μεταπολεμικός κόσμος αλλάζει ραγδαία. Η νίκη των λαών συνοδεύεται με κτυπήματα στον ίδιο τον ιμπεριαλισμό. Η ΕΣΣΔ, σηκώνοντας το κύριο βάρος του πολέμου γίνεται για τους λαούς «σύμβολο» που οδηγεί την πάλη τους, αλλά και δύναμη που τους ωθεί σε αυτό που η ίδια οικοδομεί, το σοσιαλισμό. Σύμβολο και υλική δύναμη της πάλης των λαών είναι ο σοσιαλισμός. Ο ιμπεριαλισμός διαισθάνεται τις αλλαγές, και συνειδητοποιεί ότι του μειώνεται το οξυγόνο. Αλλάζει ο συσχετισμός δυνάμεων εις βάρος του. Το πεδίο στην Ευρώπη, αλλά και σε όλο τον κόσμο, γίνεται εύφορο για να καρποφορήσουν οι ιδέες που κυοφορούν τη νέα κοινωνία. Οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν να φράξουν το δρόμο που μπορεί να αλλάζει συσχετισμούς, τη δύναμη της λαϊκής πάλης, που δυσκολεύει το ιμπεριαλιστικό σύστημα. Με την αποτρόπαια πράξη της ρίψης των ατομικών βομβών θέλησαν να επιβάλουν την ιμπεριαλιστική παγκόσμια κυριαρχία και κυρίως τη δική τους ηγεμονία στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Πραγματικός σκοπός ήταν να τρομοκρατήσουν την ΕΣΣΔ, να εμποδίσουν τους λαούς να μετατρέψουν τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα σε πάλη για την εξουσία, να εμποδίσουν τον αγώνα του εργατικού κινήματος για κοινωνική απελευθέρωση, με δεδομένο ότι τα Κομμουνιστικά Κόμματα σε πολλές χώρες ηγήθηκαν στην εθνικοαπελευθερωτική πάλη. Σχετικά μ' αυτό ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, μιλώντας στις 31 Μάρτη 1949 στη Βοστόνη, ανέφερε τα εξής: «Είναι βέβαιον, ότι η Ευρώπη θα είχε κομμουνιστικοποιηθεί... εάν δεν ευρίσκετο η ατομική βόμβα εις τας χείρας των Ηνωμένων Πολιτειών».¹

Η οικονομική κρίση του καπιταλισμού στο «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος»

Η επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1848 στο Παρίσι, Μάχες στα οδοφράγματα (λιθογραφία του Ζ. Νταβίντ)

Σχετικά με την οικονομική κρίση του καπιταλισμού, οι Μαρξ και Ενγκελς, από το 1848, στο «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος», μίλησαν για το αναπόφευκτό της, το νομοτελειακό της εκδήλωσής της, καθώς και ότι μέσα απ' αυτήν ξεπροβάλλει η αναγκαιότητα αντικατάστασης του καπιταλισμού από το σοσιαλισμό.Ταυτόχρονα με την παγκόσμια αγορά έχουμε τη διεθνοποίηση της δράσης του κεφαλαίου, την αλλεξάρτηση κρατών, που δίνει απάντηση και στους όψιμους οπαδούς της ανεξαρτησίας των καπιταλιστικών κρατών μεταξύ τους σαν τον πρωθυπουργό, τους οπορτουνιστές του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και κάτι άλλους «αριστερούς επαναστάτες» τύπου ΝΑΡ που ανακάλυψαν κατοχή της Ελλάδας, όπως και το ΠΑΣΟΚ! Ολοι μαζί για την ανεξαρτησία του κεφαλαίου!Ας το παρακολουθήσουμε μέσα από το «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος», για την κρίση. Εχει ιδιαίτερα μεγάλη αξία γιατί ενώ γράφτηκε το 1848 μιλά για το σήμερα.

Η Ιστορία του «Μανιφέστου του Κομμουνιστικού Κόμματος»

Εκδόθηκε στις 20 Φλεβάρη 1848 στα γερμανικά

Η πρώτη ελληνική μετάφραση του «Μανιφέστου του Κομμουνιστικού Κόμματος»

Το «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος», αυτό το κλασικό έργο των Μαρξ - Ενγκελς που γαλουχεί γενιές και γενιές κομμουνιστών, ιδιαίτερα νέων κομμουνιστών, είναι το πρώτο στην Ιστορία του επαναστατικού εργατικού κινήματος Πρόγραμμα Κομμουνιστικού Κόμματος. Η επεξεργασία του, η συγγραφή του, αντανακλά το πέρασμα του εργατικού κινήματος στην ωριμότητά του, αφού για πρώτη φορά εκφράζονται σ' αυτό το έργο επεξεργασμένες η στρατηγική και η τακτική, αλλά και οι σκοποί της ταξικής πάλης της εργατικής τάξης, δηλαδή ο δρόμος εκπλήρωσης της ιστορικής της αποστολής. Πώς και γιατί οι θεωρητικοί του Επιστημονικού Κομμουνισμού επεξεργάστηκαν αυτό το Πρόγραμμα; Ποια είναι η Ιστορία του;